"Als je ergens niet bent, ben je óf te vroeg, óf te laat."

Wijlen Johan Cruijff (r.i.p.)

vrijdag 31 mei 2019

Diversiteit in de polder

Gele Kwikstaart

Regelmatig bezoek ik de polders vlak boven Amsterdam.
Deze polders zijn anders dan de meeste andere polders in Nederland,
vanwege de grote wateroppervlaktes die hier aanwezig zijn.
Het IJmeer en het Markermeer zorgen voor de aanwezigheid van vogels,
die je niet snel in een andere polder te zien krijgt.

De diversiteit is enorm in dit gebied en maakt het aantrekkelijk
om in ieder jaargetijde hier rond te kijken en te fotograferen.
Weilanden, rietvelden, slootjes, plassen, meren, dorpjes,
moerasgebiedjes en plasdras hebben een enorme
aantrekkingskracht op allerlei verschillende diersoorten.

De ene soort trekt de andere weer aan en daardoor
is de kans groot dat je zo nu en dan verrast wordt
door een soort die je nog niet eerder in dit gebied tegen gekomen bent.

Dit voorjaar was een Smelleken een primeur voor mij.
Het leverde alleen geen foto's op.

In dit blog geen opsomming van alle soorten,
maar meer een aantal foto's die ik niet in een ander blogje kwijt kon.

Krakeenden

In de wintermaanden probeer ik zoveel mogelijk aan de
waterkant te verblijven van 1 van de plassen in de polder.
Afgelopen winter was het heel vaak slecht weer op de momenten dat ik
tijd had en op de momenten dat ik tijd had, waren de omstandigheden
vaak niet erg best.
Op deze plek ligt het aan de windrichting of er iets valt te fotograferen.
Afhankelijk van de windrichting kiezen de watervogels hun plekje op
de plas en helaas voor mij was dat dus vaak aan de verkeerde kant.

Dan ben je blij wanneer er alsnog een "gewone" soort langs komt zwemmen.

Meerkoet

Opvallend was dat ik zo weinig Aalscholvers zag t.o.v. voorgaande jaren in deze plas.
In een ander stuk van de polder is dit jaar een eilandje gekoloniseerd door een 
hele grote groep Aalscholvers en dat is duidelijk te zien.
Het lijkt wel of het gesneeuwd heeft op dat eilandje.
Alles is wit.

Aalscholver

De Aalscholver is een behoorlijk schuwe vogel.
Wanneer de vogel ook maar het idee heeft dat er iets niet klopt,
gaat hij er direct vandoor.

Aalscholver in broedkleed

Een Aalscholver die zijn verenkleed droog aan het wapperen is,
zorgt altijd voor leuke beelden.
Nadat het meeste water uit het verenkleed verdwenen is,
blijft de Aalscholver nog vaak een tijdje met uitgestrekte vleugels 
van het zonnetje genieten.

Brandganzen

Eigenlijk lig ik altijd te wachten op vissende Nonnetjes,
maar die laten zich dit jaar niet zien.
Ja, in de verte zie ik ze voorbij zwemmen, maar ze
vertikken het om op een meter of 10 te poseren.

Maar als troost krijg ik dit jaar een aantal nieuwe soorten voor
de camera op deze plek.

Een paartje Brandgazen komt regelmatig langs en 
ik ben helemaal verbaasd wanneer ik een Dodaars een stukje verderop zie.

Dodaars

Niet bepaald een plek waar ik een Dodaars verwacht, maar natuurlijk wel leuk.
Het kleine Fuutje zwemt een paar keer langs en uitervaring weet ik 
dat de Dodaars een enorm nieuwsgierig vogeltje is.

Ik maak een zacht geluidje en dat is voldoende voor de Dodaars
om in te houden en nieuwsgierig om zich heen te kijken.

Grote Zaagbek (vrouw)

Sinds vorig jaar wordt de plas bezocht door een aantal Grote Zaagbekken.
Vanaf het moment dat ze daar voorkomen, hoop ik dat
het mannetje zich dichtbij de kant laat zien.

Maar alleen het vrouwtje komt éénmalig langs zwemmen en 
blijft daarbij ook net even te ver weg.
Maar dichtbij genoeg voor een leuke opname.

Slobeend

Slobeenden vorm samen met Smienten en Kuifeenden de meerderheid op de plas.
Zo'n Slobeend heeft een vreemd voorkomen met die enorme snavel.
Dit keer eens een foto van het vrouwtje, hoewel het mannetje 
vele malen kleurrijker is.

Bergeend

In een gebied met zoveel water komen veel soorten eenden en ganzen voor.
De Bergeend is een beetje een vreemde eend in de bijt wat dat betreft.
De Bergeend is, net als de Nijlgans, een halfgans.
Ze zitten qua formaat tussen een Gans en een Eend in.

In tegenstelling tot de Nijlgans is de Bergeend een stuk lastiger te fotograferen.
Maar omdat de Bergeend zo'n kleurrijke vogel is, probeer ik het iedere keer weer.
Op 1 plekje in de polder bevindt zich een paartje, dat zo nu en dan wat minder schuw is.
Geen idee waarom ze zich soms wel laten benaderen en andere keren niet.

Knobbelzwanen

De Knobbelzwaan is overal in de polder te zien.
Soms komen ze met wel 20 exemplaren tegelijk overvliegen.

Wilde Eend

Een echt zuivere Wilde Eend was een zeer algemene soort in ons land,
maar door kruisingen met zogenaamde soep/parkeenden zie je steeds minder echte Wilde Eenden.
Het mannetje is te herkennen aan de witte band rond zijn nek. 

Wilde Eend (pul) in vol tegenlicht

De Eenden in de polder zorgen voor een enorme geboortegolf.
Maar de jonge eendjes brengen zichzelf met grote regelmaat in gevaar.
Ze scharrelen vaak in de bermen langs de weg en 
iedere keer wanneer ik dat zie jaag ik ze weg richting een sloot.

Eén keer zie ik een pulletje doelloos over de weg hobbelen.
Het kleintje is zijn moeder en de rest van het jonge gezin kwijt geraakt.
Ik zet mijn auto stil en probeer het pulletje te vangen.
Ik kan nu uit ervaring zeggen, dat dit nog niet meevalt.
Met zijn kleine pootjes kan het eendje nog behoorlijk snel vooruit komen.
Maar ik krijg hem uiteindelijk te pakken en kan hem zo'n 100 meter terug
herenigen met z'n moeder en broertjes en zusjes.
Veel kleintjes zullen ten prooi vallen aan Mantelmeeuwen en Reigers.

Boerenzwaluw

Dankzij een aantal personen kunnen de Boerenzwaluw en Huiszwaluw
nog bewonderd worden in de polders van landelijk Noord.
Huizen worden beter geïsoleerd en oude schuurtjes worden
steeds vaker afgebroken. Stadsmensen die in de polder gaan wonen
verwijderen nesten die onder de dakgoten gebouwd worden,
omdat dit teveel rotzooi en lawaai geeft.

Gelukkig zijn er dus mensen die wel een oud schuurtje laten staan en
ook gewoon de zwaluwen onder hun dak laten nestelen.
Bovenstaande foto is gemaakt bij een schuurtje wat al
jaren gebruikt wordt als nestlocatie door een stuk of twintig paartjes.

Fazant

In de polders wordt gejaagd. Of dat goed of slecht is laat ik in het midden.
Ik kan alleen vertellen dat de hoeveelheid Ganzen, Kraaien en Vossen
overlast (lees schade) veroorzaakt.
Ik heb het idee dat de Fazant niet bejaagd wordt, want ik zie de populatie gestaag toenemen.

Vroeger ooit uitgezet voor de recreatieve jacht, maar tegenwoordig niet meer
weg te denken uit de Nederlandse natuurgebieden.
Als kleine jochie mocht ik graag op jacht gaan naar de afgevallen staartveren
van de Fazanthaan. Een behoorlijke collectie had ik als jongetje van 12.

Grote Zilverreiger

Iedereen die vogels fotografeert of bekijkt weet al lang dat de Grote Zilverreiger
aan een enorme opmars bezig is in Nederland.
Was het tien jaar terug nog een betrekkelijke zeldzaamheid en was het
min of meer lastig om de vogel te spotten, heden ten dage kom
je op ieder willekeurig tripje door de polder wel 1 of meerdere exemplaren tegen. 

Door zijn kleur komt de vogel sympathieker over dan de Blauwe Reiger, maar
niets is minder waar. Het is een uiterst meedogeloze en succesvolle rover.
Ik mag graag kijken naar een jagende Grote Zilverreiger, vooral omdat
deze actiever jaagt dan de Blauwe Reiger.
Deze laatste staat vaak doodstil te wachten totdat er een prooi voorbij komt.
De Grote Zilverreiger zie je vaak geconcentreerd langs of door het water sluipen.

Grutto

Dé polderbewoner bij uitstek is de Grutto.
Als je de juiste plekjes weet, kun je ze vaak van heel dichtbij (4 a 5 meter afstand) bekijken.
Na vele jaren Grutto's fotograferen wordt het een uitdaging om ze eens
op een andere manier vast te leggen.
Hierboven heb ik dat geprobeerd dmv het fotograferen door het welig groeiende Koolzaad heen.
Ik ben er nog net uit of het een meerwaarde aan de foto geeft. 

Tureluurs

Ook de Tureluur is duidelijk bezig aan een opmars in de polder.
De Tureluur is maar een klein vogeltje en daardoor kan
de Tureluur in zijn eentje geen grote predatoren verjagen.

Daarom maken ze gebruik van de aanwezigheid van de Grutto en de Kievit.
Deze soorten kunnen namelijk wel allerlei soorten predatoren verjagen met agressief gedrag.
Wanneer je in de broedperiode Grutto's tegenkomt in de polder, kun je er bijna
zeker van zijn dat er ook Tureluurs in de omgeving zijn.

Haas

De Haas is het meest zichtbare zoogdier in de polder.
Net als bij de Fazant, heb ik het idee dat er ook niet echt actief op de Haas gejaagd wordt
in "mijn" polder. De afgelopen week heb ik voor het eerst grote hoeveelheden 
jonge Haasjes gezien. Zeer opvallend, want voorgaande jaren zag ik ze eigenlijk nooit.

Behalve de Haas, is ook de Hermelijn een soort dat groeiende is qua aantallen.
Dat is dan weer slecht nieuws voor de jonge weidevogels.

Visdief

Deze Sternsoort zie ik al jaren in de polder, maar in kleine hoeveelheden.
Op een paar plekken kan er gebroed worden door de Visdief,
maar het loopt niet storm.
Het leuke van Visdiefjes is dat ze zeer voorspelbaar zijn in gedrag.
Wanner je er eentje ziet jagen in een kanaaltje, dan kun je naar een mooi plekje 
iets verder langs het kanaaltje zoeken om een goed standpunt te verkrijgen.

De Visdief blijft namelijk om de zoveel meter in de lucht hangen om
te speuren naar prooien.

Baltsende Visdiefjes

Niet alleen jagende Visdiefjes zijn voorspelbaar, ook baltsende Visdiefjes zijn dat.
Wanneer je medio mei ergens een Visdiefje zit zitten, is de kans groot dat
dit een vrouwtje is. Het vrouwtje is dan in afwachting van de viskwaliteiten van het mannetje.

Zodra het mannetje in zicht komt, begint het vrouwtje te schreeuwen en te bedelen om eten.
De prooioverdracht zorgt altijd voor leuke fotomomenten.
Zie je dus in deze periode ergens een eenzame Visdief zitten,
dan zou je eigenlijk eventjes een kwartiertje ofzo af moeten wachten.
De kans is aanwezig dat je dan een voermomentje kunt waarnemen.

Prooioverdracht Visdiefjes

De komende tijd zullen er nog meer blogjes volgen met foto's gemaakt in deze polders.
Deze zullen echter allemaal een apart thema hebben.

Sinds lange tijd ben ik weer een aantal keren op soortenjacht geweest.
Niet iets dat ik vaak doe, maar soms maak ik een uitzondering.
Zeker wanneer ik heel dichtbij de betreffende soort ben of 
die soort al heel lang op mijn lijstje staat zoals:

De Morinelplevier

Tot de volgende keer,
René

donderdag 9 mei 2019

De Kuifduiker en andere leden van de Futenfamilie

Kuifduiker

Er zijn een aantal vogels die op allerlei verlanglijstjes staan en die o zo lastig 
te fotograferen zijn in Nederland.
Op dat lijstje staat een futensoort, die in de winterkleed met een beetje moeite
nog wel is te fotograferen in ons land.
In zomerkleed is echter een heel ander verhaal.
Meestal zijn ze naar de broedgebieden vertrokken voordat ze
in volledig zomerkleed zijn.
Vorig jaar bleef er eentje heel lang op het IJmeer hangen, 
maar zwom de vogel meestal te ver weg voor echt mooie foto's.

Dit jaar verbleef er een exemplaar op de Haarrijnseplas in Vleuten.
Nauwlettend hield ik de waarnemingen in de gaten van 
en regelmatig kreeg ik een appje over het kleed van de vogel.

Op 9 april is de vogel bijna in volledig zomerkleed en heb ik de mogelijkheid
om af te kunnen reizen naar Vleuten.
Maar ik twijfel of ik zal gaan en ga in eerste instantie 
Grutto's en Blauwborsten fotograferen in de polder..
Dan zie ik een melding van Maria op waarneming.nl en
begrijp dat de vogel erg dichtbij was.
Dus hup.... snel richting Vleuten.

Bij aankomst zoek ik de vogel aan de verkeerde kant van de plas.

Geoorde Fuut

Dan zie ik een goede gegadigde.
Er zwemmen echter ook een viertal Geoorde Futen rond en dat
is dan ook de soort die ik nu voor de lens krijg.
Best een mooie vogel, maar niet hetgeen waar ik voor kom.

Dan zie ik een gegadigde aan de andere kant van de weg.
En ja hoor, het is de Kuifduiker.

Maar de Kuifduiker wordt aldoor weggejaagd door een paartje gewone Futen
en door een Meerkoet.
Heel af en toe kan ik wat foto's maken wanneer de vogel op een beetje
behoorlijke afstand is.

Kuifduiker

De plek waar de vogel zwemt is ook nog eens erg lastig qua licht.
In de ochtend is er vol tegenlicht en tot vroeg in de middag heb je de zon van opzij.
Dus met zonnig weer zijn de omstandigheden verre van ideaal.
Maar ja, je weet nooit wanneer de Kuifduiker weer vertrekt en
moet je dus het ijzer smeden wanneer het heet is.

Eigenlijk staan er teveel mensen te kijken naar de Kuifduiker en
samen met de Futen en de vijandige Meerkoet vormt dit
een te grote bedreiging voor de vogel.
Hij komt gewoon niet dichterbij, maar zwemt steeds verder weg.

Wanneer de Kuifduiker helemaal uit beeld is, richt ik mijn aandacht op het paartje Futen.
Die hebben duidelijk het voorjaar in de bol en beginnen uitbundig te baltsen.

Nou kwam ik voor de Kuifduiker, maar dit is natuurlijk een leuk alternatief.

Fuut

Omdat de Kuifduiker uit het zicht is verdwenen, vertrekken de andere belangstellenden.
Niet dat de gewone Futen zich ook maar iets aantrekken van mensen op de weg,
maar het geeft altijd wat meer bewegingsvrijheid wanneer je ergens alleen bent.

De Futen komen meermaals lekker dichtbij en dat terwijl de plas erg groot is.
Ze hebben alle ruimte om iets verder van de kant af te zwemmen,
maar verkiezen toch de kant van de plas waar waarschijnlijk ook
het paarnest ergens zal zijn.

Fuut

Hoewel ik de Futen aldoor best mooi in beeld krijg,
zorgt het harde licht voor problemen.
Het is enorm lastig om de witte delen een beetje onder controle te houden
en zelfs in de nabewerking kreeg ik het niet helemaal goed.

Met teveel zonlicht krijg je stukken uitgebeten wit en
het is onmogelijk om alle details in het wit terug te krijgen.

Niet fotografisch ideaal, maar ja.....

Fuut

Er staan een aantal kleinere rietkragen langs de oever en gelukkig kiezen
de Futen aldoor plekjes uit, waar ik toch nog een behoorlijk goed zicht heb
en langs het riet heen kan fotograferen.

Fuut

Gelukkig zwemmen ze op een bepaald moment meer naar de linkerkant van de plas en 
zodoende krijg ik de felle zon ietsje meer in mijn rug.

Baltsende Futen

Ik heb hierdoor minder last van het harde licht, 
maar voor de witte delen in de vogels is het nog steeds funest.
Ach, soms is het gewoon even niet anders en moet je maar genoegen
nemen met de omstandigheden.

Ik heb tegenwoordig wel steeds meer, dat ik met echt zonnige dagen
niet eens meer op pad ga om te fotograferen.
Het is heerlijk om in de stralende zon te wandelen of te relaxen,
maar de foto's worden er niet mooier van.

Baltsende Futen

Nadat de Futen gestopt zijn met baltsen, probeer ik om de Kuifduiker te spotten.
In de omgeving van de weg die de plassen doormidden deelt is de vogel niet te zien.

Ik stap in de auto en rijd naar een ander deel, maar ook daar geen Kuifduiker.
Voordat ik naar huis ga, besluit ik om toch nog even te kijken of de Kuifduiker
weer op zijn vaste plekkie is.

En ja hoor. Het kleine Fuutje is weer terug.
Maar weer blijft de vogel te ver weg.
Op dat moment komt Maria ook nog even langs en maakt mij jaloers
met foto's die zij die ochtend had gemaakt.
Toen kwam de vogel natuurlijk wel lekker dichtbij.

Erg leuk om een keertje kennis te maken met iemand waar je via internet
al jarenlang contact mee hebt.
De vogel verdwijnt weer uit beeld en op een bepaald moment geef ik het maar op.
Het zit er vandaag gewoonweg niet in.

In de winter kwam ik op een vaste stek van mij een onverwachte gast tegen.

Dodaars (in winterkleed)

De Dodaars is het kleinste lid van de Futenfamilie en een ontzettend lastig vogeltje
om goed voor de lens te krijgen.
Hoewel ik onzichtbaar ben voor de Dodaars, weet de vogel dat er iets niet in de haak is.
Helaas blijft het vogeltje deze keer op een iets grotere afstand.
Later in de winterperiode kwam hij een aantal keren wat dichterbij,
maar dat komt in een ander blogje aan bod.

Dodaars (in zomerkleed)

In zomerkleed is het een heel andere vogel.
Dat is 1 van de redenen waarom ik het zo leuk vind om vogels te fotograferen.
Het is bijna nooit hetzelfde en het blijft uitdagend om iedere keer
weer een nieuw soort beeld te kunnen maken.

Omdat dit een blogje over allerlei soorten Futen is geworden,
verdient de Dodaars ook een plaatsje.

Een paar dagen later (12 april) heb ik weer de mogelijkheid om een dagje te fotograferen.
Omdat ik de Kuifduiker in zomerkleed nog steeds erg hoog op mijn lijstje heb staan,
is dat de eerste optie die ik bekijk.
Maria is zo vriendelijk geweest om de vogel aldoor te melden op waarneming.nl,
maar ik weet niet of de Kuifduiker nu nog steeds aanwezig is.

Omdat er in de ochtend toch niet goed te fotograferen is op die plek ivm vol tegenlicht,
ga ik eerst iets anders doen. Een paar uur later meldt Maria de Kuifduiker wederom.
Ik reis direct af richting Vleuten en hoop om de vogel deze keer
iets dichterbij te kunnen zien.

Aangekomen bij de Haarrijnse plas zie ik de vogel direct.
Maar weer net te ver weg en wederom is het te zonnig.
Volgens het weerbericht wordt het later op de dag wat meer bewolkt
en daar richt ik mij dan maar op.

Zingende Rietgors in tegenlicht

Jammer genoeg zwemt de Kuifduiker richting het zonlicht,
maar ik volg hem toch maar.
De Futen en de Meerkoet hebben deze keer geen enkele interesse in de Kuifduiker
en dat geeft mij goede hoop dat hij dichterbij zal komen.

En ja hoor, iedere keer wanneer de Kuifduiker onder water gaat,
komt hij ietsje dichterbij de kant weer omhoog.


Kuifduiker

Dan komt het moment dat hij echt binnen een acceptabele afstand komt
en kan het fotograferen beginnen.
Alleen dat verrekte harde tegenlicht..........

Het blijkt een kwestie van geduld te worden voordat de Kuifduiker op de juiste plek
terecht komt en dat er een wolkje voor de zon gaat schuiven.

Kuifduiker

Rond 14:10 uur wordt het ideaal en dan is de Kuifduiker ook nog eens
zo vriendelijk om steeds dichterbij te komen.

De grond langs het water is een beetje zompig en ik begin aardig nat te worden,
maar het is nu geen moment om op te staan.

Kuifduiker

Op zo'n grote plas blijft het altijd een beetje een gok, wanneer je je op 1 onderwerp richt.
Je weet nooit of de vogel een beetje in de buurt zal zijn en
al helemaal niet of deze ook een beetje op behoorlijke afstand te zien is.

Vorig jaar ging ik op dezelfde plek daarmee een keer de mist in met een IJseend.
Die bleef maar op minimaal 50 meter afstand en dan probeer ik het fotograferen meestal niet eens.

Kuifduiker

Maar de Kuifduiker is gelukkig helemaal in zijn element en ik ook.
Niemand om mij heen en de vogel wordt verder door niets of niemand verstoord.

Kuifduiker

De Haarrijnseplas is sowieso een aardig natuurgebied waar veel te zien is.
Regelmatig zijn er leuke dwaalgasten te zien zoals deze Kuifduiker, maar
ook verschillende soorten Duikers zijn hier soms goed te fotograferen.

Buiten dat is er een wand voor oeverzwaluwen en staat er een vogelhut vlakbij.
Diverse soorten Zang- en Rietvogels zijn hier goed te fotograferen.

Kuifduiker

Maar de Kuifduiker in volledig zomerkleed is de vogel waar ik
nu voor de tweede maal hier naartoe ben gereden en ik
wordt op mijn wenken bediend.

De zon is nu helemaal verdwenen achter de wolken en daarmee
is het harde licht ook geen probleem meer.
Als ik dan toch nog iets te wensen had, dan was het dat ik liever sluierbewolking 
had gezien, maar dat zat er dus helaas net niet in.

Kuifduiker

De Kuifduiker duikt weer onder water en verwijderd zich steeds verder van de kant.
Voor mij het sein om in te pakken, want beter gaat het niet meer worden.
Een foto met een visje in de bek zat er helaas niet in.
Ik vermoed dat alle prooien onder water al ingeslikt werden,
want hoe goed ik ook opgelet heb, er was geen enkele keer 
een visje te zien wanneer de Kuifduiker weer boven water kwam.

Een paar dagen later blijkt de Kuifduiker vertrokken te zijn naar zijn broedgebied.

Een mooie streep op mijn lijstje in ieder geval:
Kuifduiker in zomerkleed

Een volgende keer aandacht voor diverse vogelsoorten in de polder.
Zoals oa deze:

Grote Zilverreiger

Tot de volgende keer,
René
http://blogging.nitecruzr.net/2013/03/the-lightbox-image-display-option.html