IJsvogels
In de natuurfotografie moet je een flinke portie geluk hebben.
Het aandeel geluk kun je deels verkleinen door het vergroten van kennis
van de soorten die je graag wilt fotograferen of de gebieden waar je komt.
Er vaak op uit gaan vergroot de kans op mooie momenten en
daarmee beïnvloed je ook de geluksfactor.
Om betere/mooiere foto's te maken kun je investeren in betere apparatuur en
natuurlijk investeren in kennis van die apparatuur.
Maar dan nog blijft de factor geluk invloed hebben op de resultaten.
Zo had ik in 2011 het geluk, dat ik in gesprek raakte met mensen,
die mij vertelde over een plek in Amsterdam Zuid-Oost waar
je IJsvogels op 3 a 4 meter afstand kon fotograferen.
Ik had het geluk dat ik iemand leerde kennen, die een eenvoudig
hutje in een sloot had gemaakt van waaruit je IJsvogels kon fotograferen.
Allerlei soorten foto's heb ik in de loop der jaren gemaakt van IJsvogels,
maar ik had nooit het geluk om de paring goed vast te leggen.
Mijn oude plek (die ik in 2011 dus met geluk ontdekte) staat op het terrein
van een natuurvereniging en ze hebben er een jaar of 8 geleden een betaalde hut van gemaakt.
IJsvogel
Ik ben wel lid gebleven van de natuurvereniging, maar heb de hut op de betaalde
dagen links laten liggen. Omdat ik lid ben mag ik 1 dag in de week een uurtje
gratis gebruik maken van de hut. Maar ja, dan komen er meer leden een
kijkje nemen bij de IJsvogels en dan kun je niet verwachten,
dat je net in dat ene uurtje knalplaten kunt maken.
Vorig jaar vond ik het wel tijd worden om dan toch te proberen om
de paring van de IJsvogels goed te fotograferen.
Drie keer ben ik een dagdeel gegaan en heb tweemaal een
paring gezien Maar beide keren zaten de vogels met de rug naar mij toe
en ook nog eens op een rot plek.
Dus dit jaar wilde ik het nog een keertje proberen en ben op de facebook-pagina
gaan kijken wanneer in de maand mei de eerste foto met een
klein visje in de snavel van 1 van de oudervogels te zien was.
En dan komt er een flinke dosis geluk om de hoek kijken en
wel op drie verschillende momenten.
IJsvogel
Ik mailde de persoon die de hut-reserveringen regelt en
hij vertelde mij dat er net een annulering was geweest voor
de middag van 31 mei. Ik had ook expliciet voor een middag gevraagd,
want mijn ervaring is dat IJsvogels in de ochtend bezig zijn
met het voeren van de jongen. In de nacht verliezen de jongen namelijk
energie omdat ze zich warm moeten houden.
Die energie moet zo snel mogelijk bijgevuld worden en
dat doen de ouders dan ook direct in de ochtend.
In de middag hebben ze dan ook tijd voor andere dingen.
Kijkend naar de foto van het eerste kleine visje dat gevoerd werd,
zou 31 mei de datum ongeveer zijn dat de jongen uit gaan vliegen.
Dus ook wordt er rondom deze datum aan het tweede legsel gewerkt.
Dat betekent graven van de nieuwe nestgang en holte en natuurlijk baltsen en paren.
Uitspugen van een braakbal
Het eerste mazzel-momentje was dus dat ik terecht kon op een
dag waarop de kans op een paring zeer groot zou zijn.
De middagsessie begint om 13:15 uur.
De ochtendploeg moet dan vertrekken en de drie personen van
de middagploeg kunnen in de hut.
Nou is er 1 plek in de hut, die wat mij betreft het meest ideaal is.
Nou kun je gedurende zo'n sessie wisselen van plek,
maar dan ben je afhankelijk van de goede wil van iedereen.
Lopend vanaf de parkeerplaats zie ik, zo'n 100 meter voor mij, twee mannen lopen
met een fototoestel over hun schouder.
Dat zijn vast de andere twee fotografen en ik weet direct
dat mijn kans op het beste plekje geslonken is naar 0%.
Bij de hut aangekomen, blijkt dat de ochtendploeg al vertrokken was en
dat de hut op slot is. Ze zijn bezig het slot open te maken en gaan daarna naar binnen.
Tot mijn stomme verbazing gaat de ene helemaal links zitten en de
ander gaat helemaal aan de rechterkant zitten.
Wat een mazzel voor mij.
IJsvogel
De persoon die de rechterkant koos, wilde graag foto's maken van IJsvogels
die de nestwand uitkwamen en de persoon aan de linkerkant zat met een
600mm lens en dacht dat hij vanaf dat punt net wat verder van de actie af zou zitten.
Lekker toch.....
Waarom is die middelste plek nou zo ideaal?
Allereerst zijn er drie kijkgaten op vensterbank-niveau waar je de lens
doorheen kunt steken, maar de middelste plek heeft
ook een kijkgat net boven de vloer van de hut.
Je kunt dus a: twee camera's tegelijk naar buiten steken en
b: vanaf een lagere positie fotograferen en dus een mooiere achtergrond krijgen.
We maakten wel de afspraak dat we gedurende de middag een keertje zouden wisselen.
Maar dat zien we dan wel weer he.
Inmiddels was het al 14:30 uur en hadden we nog steeds geen
IJsvogel met een visje gezien. Wel zagen we beide IJsvogels genoeg,
maar er werd voornamelijk gegraven en gepoetst.
Zouden de jongen misschien vanochtend al uitgevlogen zijn?
Gauw even het logboek gecheckt, maar daar stond niets in
over uitgevlogen jongen.
IJsvogel
Dan even later toch het vrouwtje met een vis in haar snavel.
Dat mysterie was dus ook opgelost.
Met een beetje geluk zien we de jongen dan ook nog uitvliegen,
hoewel dat iets is dat meestal in de ochtend gebeurt.
Maar alle seinen staan op groen om dan eindelijk de paring
eens goed te kunnen fotograferen.
Ik heb de beste plek, het is half bewolkt weer, de jongen staan op het
punt om uit te vliegen en er wordt gewerkt aan een nieuw nesthol.
Met andere woorden: Er moet ook gewerkt worden aan nieuw nageslacht.
IJsvogel
Het is iets voor 15:30 uur en het vrouwtje verblijft langdurig voor de hut.
Ze zit op het voorste stokje en vanaf het lager standpunt kan ik haar mooi fotograferen.
Van de hogere standpunten krijg je het water op de achtergrond,
maar met dat lagere standpunt heb je daar geen last van.
Dan om 15:30.........
Beide IJsvogels zijn nu aanwezig voor de hut en beginnen
opgewonden te roepen.
Ik zie zo snel niet welke het vrouwtje is en vraag aan mijn
kompanen of ik de juiste op het oog heb.
Inderdaad blijkt de IJsvogel op de achterste tak het vrouwtje te zijn
en ze zit op een geweldig mooi plekje.
Ik richt de camera die uit het onderste gat steekt op
het vrouwtje en wacht gespannen af.
Gaat het dan eindelijk gebeuren......
IJsvogels
Ik hou mijn blik strak gericht op het vrouwtje en zie het mannetje
dan ook niet opvliegen en naar het vrouwtje toevliegen.
Opeens zit hij op haar rug en gaat mijn camera van clicker-de-click-click-click.
En dan draaien ze ook nog een kwartslag met z'n tweetjes.
IJsvogels
IJsvogels
Hoeveel mazzel kun je hebben?
Alleen die tak he?
Daar zou toch wel een mooier exemplaar voor neergezet kunnen worden.
Het kan nou eenmaal altijd beter en mooier.
Alle drie zijn we doodstil en je hoort alleen de camera's.
IJsvogels
Ik fotografeer met de Sony A77 II en daarmee kan ik 12 beelden per seconde maken.
Dat was ook de grootste reden waarom ik ooit voor deze camera gekozen heb en er
inmiddels ook al weer een aantal van versleten heb.
Tweedehands op markplaats zijn ze tamelijk goedkoop en met een beetje geduld kun je
er eentje oppikken met een kleine aantal clicks voor weinig geld.
Het nadeel van dit oudere model is dat hij redelijk ruisgevoelig is.
Het moet wel heel slecht licht zijn, wil ik hoger gaan dan ISO 1000,
maar liever ga ik niet boven ISO 800.
IJsvogels (F4.5, 1/200ste, ISO 800)
Omdat de plekken waar de IJsvogels zich voornamelijk laten zien en
waar ze nu ook paren niet echt goed verlicht worden, staat mijn ISO waarde ingesteld op 800.
Daar haal ik net een sluitertijd van 1/200ste mee op de paringsplek.
Het nadeel is dat je dan ook een wat wat groter diafragma moet kiezen om
tot deze sluitertijd te komen en dan heb je wat minder scherptediepte en
wordt het erg lastig om beide vogels goed scherp in beeld te krijgen.
Gelukkig houden ze de koppen een beetje in hetzelfde scherptegebied,
want met F4.5 is dat scherptegebied niet zo heel groot.
Het voordeel van dat diafragma is wel dat de achtergrond mooi vaag en egaal wordt.
Met zo'n best wel lange sluitertijd is de kans op bewegingsonscherpte erg groot.
Het hele grote voordeel is dat je de vleugelbewegingen niet helemaal bevriest.
Daarmee krijg je meer dynamiek in de foto en dat vind ik erg mooi.
De hele paring duurt een seconde of 25 en wanneer het mannetje
wegvliegt, kan iedereen in de hut weer adem halen.
We kijken alle drie meteen terug naar de vele geschoten foto's en
zijn in eerst instantie zeer tevreden.
Het kan toch niet anders, dan dat er iets goeds tussen zit?
Maar dat valt pas thuis goed te beoordelen op de laptop.
IJsvogel
Even later komt het mannetje terug met een vis.
Dit is pas de eerste keer deze middag dat het mannetje met een vis bij het nest komt.
En het is ook niet zo maar een visje, maar het is een jonge Snoek.
Gedurende de rest van de middag komt het mannetje nog een keer of 5 langs met
een vis en iedere keer is het een jonge Snoek.
Uit andere berichten in het logboek en foto's van de facebook-groep,
blijkt het mannetje heel vaak met jonge Snoekjes aan te komen.
Het vrouwtje daarentegen zie ik een paar keer met een witvisje aankomen.
IJsvogel met Snoekje
Een klein half uurtje later zijn beide vogels weer voor de hut.en
weer hoor ik ze opgewonden roepen naar elkaar.
Er zal toch niet nog een paring aankomen?
Zo snel na de vorige al weer?
Omdat ik bij het terug kijken van de vorige serie paringsfoto's,
gezien had waarbij af en toe een stuk van een vleugel ontbrak,
besloot ik om nu met mijn camera met 300mm lens de paring te fotograferen.
IJsvogels (F4, 1/200ste, ISO 800)
Het is ietsje donkerder geworden en ik fotografeer nu vanaf het hogere standpunt.
Omdat ik nu ook nog eens met een 300mm lens fotografeer
(de vorige paring fotografeerde ik met de 400mm lens), is de achtergrond duidelijk anders.
Ik hou nu wel mijn ene oog gericht op het mannetje en zie hem dan ook opstijgen
en richting het vrouwtje vliegen.
Daardoor kan ik nu ook het aanvlieg-moment vastleggen.
IJsvogels
We worden dus verwend met een tweede paring en ook nu werken
de IJsvogels heel goed mee door een kwartslag te draaien.
IJsvogels
Het valt niet mee om het evenwicht te bewaren op zo'n dun stokje.
De camera's ratelen weer enthousiast mee en er worden heel wat foto's gemaakt.
Mijn twee hutgenoten hebben camera's waarmee ze nog veel meer
foto's per seconde kunnen maken, dus die hebben thuis wel iets uit te zoeken.
IJsvogels
Heerlijk dat ik na al die jaren eindelijk dit moment van mijn lijstje af kan strepen.
Zo zie je maar dat je een beetje geluk nodig hebt en niet op moet geven.
IJsvogels
Nadat het mannetje is vertrokken, kijken mijn buren weer naar de
resultaten, maar ik zie het thuis wel.
Ik kan er toch niets meer aan veranderen op dit moment.
Eigenlijk kan ik wel naar huis gaan, want beter dan dit zal het toch niet worden.
Maar uit ervaring weet ik, dat je op dit soort momenten net zo lang
moet blijven zitten totdat het echt over is.
Het kan namelijk altijd mooier en je weet nooit of je ooit nog zo'n kans krijgt.
Eén van de hutgenoten vraagt of iemand wil ruilen.
Ik wacht eerst het antwoord van de ander af en die zit eigenlijk wel goed.
De vraagsteller vindt het ook wel prima zo en ik ben heel erg tevreden
met de antwoorden van beide mannen en blijf heel graag zitten waar ik zit.
IJsvogel
Ondertussen verdwijnt de zon aan de rechterkant van de hut achter de bomen en
wordt het licht voor de hut een stuk zachter.
Dan beginnen de IJsvogels ook nog af en toe een visje voor de hut te vangen,
waarmee ze hun honger stillen. Jammer genoeg zijn de visjes zo klein,
dat ze in 1x naar binnen gaan.
IJsvogel
Regelmatig graven ze om de beurt in de nestwand om de nieuwe holte
gereed te maken voor het tweede legsel.
Wanneer de IJsvogel uit de nestwand komt, neemt hij of zij een duik in het water
en worden de veren op orde gebracht.
IJsvogel
Er wordt heel wat afgepoetst gedurende de middag.
Inmiddels is het 17:00 uur en bijna vanuit het niets is
daar een derde paring.
IJsvogels
Omdat ik eerst een paar roepjes hoorde, was ik er attent op en
kon het aanvliegen (zie openingsfoto) en het bijna contact tuseen
het mannetje en vrouwtje vast leggen.
Maar het bleef bij een poging, want het leek erop
dat het vrouwtje niet in de stemming was.
Het duurde nog geen 5 seconde en het mannetje probeerde
het niet eens nog een keer.
Maar ja, dan heb je aardig licht en twee IJsvogels die nog
voor verrassingen kunnen zorgen en nog steeds voldoende sluitertijd.
Dus blijf je zitten
En dat is maar goed ook.
Rond 18:00 uur......
IJsvogels
Worden we ook nog getrakteerd op een visoverdracht.
Het vrouwtje zat al op de tak en het mannetje landt naast haar met een vis in de bek.
Dan weet je al wat er gaat komen, want IJsvogels (ook een paartje) zitten niet
zo vaak vlak naast elkaar op een tak.
IJsvogels
Ze zaten wel net op een beetje donkere plek, dus er waren in de nabewerking
wel wat ingrepen nodig om alles wat op te lichten.
IJsvogels
Ik dacht altijd dat het vrouwtje zelf de vis op at na een overdracht,
maar ze draait de vis in haar snavel en daarmee is duidelijk
dat deze vis voor 1 van de jongen in het nest is.
IJsvogel
Inmiddels is het 18:15 uur en het licht wordt snel minder.
IJsvogel
Maar zolang de sluitertijd het toelaat, blijf ik zitten.
De zon verdwint nu echt achter de bomen en het wordt steeds wat donkerder
voor de hut. Uit pure noodzaak verhoog ik de ISO naar 1600 en
ik besluit nog 10 minuten te wachten.
IJsvogel
Het water kleurt ook donkerder en dat zorgt weer
voor een totaal andere achtergrond.
IJsvogel
Vlak voordat ik mijn spullen inpak,
toch nog twee leuke momentjes om nog even mee te pakken.
Maar ik merk dat de sluitertijd te lang wordt en
dan moet ik de ISO zodanig hoog zetten,
dat het zeker ten koste zal gaan van de details in de foto's.
IJsvogel
Ik besluit er dus maar mee te stoppen,
want het heeft toch geen zin meer.
Ik heb alle foto's gemaakt, die ik wilde maken en meer zelfs.
Zeer tevreden trek ik de deur van de hut achter mij dicht.
Een topmiddag.
Nog nog beslissen welke paringsfoto in mijn top20 gaat komen en
de andere IJsvogel gaat vervangen.
In een volgend blog nog even aandacht voor een
uitstapje dat ik maakte in de meivakantie.
Ik ging op pad om de volgende vogel te fotograferen:
Kemphaan
Tot de volgende keer,
René
