"Als je ergens niet bent, ben je óf te vroeg, óf te laat."

Wijlen Johan Cruijff (r.i.p.)

zaterdag 10 september 2011

Edelhertenbronst

Burlend Edelhert

Al een tijdje had ik de afspraak om met Cees een dagje te gaan fotograferen.
Wat is er mooier om dit tijdens de edelhertenbronst te doen.
Dus 's ochtends vroeg afgesproken om in de ochtend vogels te fotograferen
en in de middag rustig ergens te gaan zitten om de edelherten te vereeuwigen.

We hebben veel mooie dieren gezien, zoals de vos, zwarte specht, een boommarter die uit de boom viel, eekhoorns, maar omdat het zulk donker weer was, waren de sluitertijden veel te lang.
De enige vogelfoto die ik kon maken was van een winterkoninkje.

In de verte het eerste edelhert!

Bij nadere inspectie blijkt dit "edelhert" een reegeit te zijn.

Omdat de "vogelvangst" nogal mager was, besluiten wij om eerder op zoek te gaan naar edelherten.

Everzwijn

Na het scoren van een everzwijnzeug gaan we rustig zitten wachten op de edelherten.
Net op het moment dat we op willen geven (Cees is al opgestapt en ik wacht nog heel even), komt er beweging in het bos. Snel loop ik de richting op van Cees om hem te waarschuwen.
Langzaam maar zeker komt er een mooi roedel tevoorschijn.
En daar komen ook 2 grote mannen het bos uitgelopen.


De vraag is dan of ze al bronstig genoeg zijn, om de heerschappij over het roedel te bevechten.
Helaas was dat nog niet het geval. Er moeten nog wat meer hormonen bij komen!
Zodra het in de nacht kouder wordt, zullen de bronstactiviteiten toenemen.

De herten vreten zich helemaal vol en kweken een grote laag vet.
De baardharen groeien en begin september staat er een imponerende vechtmachine.
Toch vinden er niet vaak gevechten plaats.
Een uitdager wordt vaak verdreven door imponerend gedrag.

Het roedel is zeer gevarieerd. Volwassen hindes, jonge mannen en éénjarige kalfjes die nog
door de moeder gezoogd worden.


Jong mannetje die tijdens de bronst nog niets vertellen zal hebben, zijn zusje moet ook nog even wachten.

Dat de bronst langzaam maar zeker op gang komt blijkt uit het gedrag van het plaatshert.
Het plaatshert is het topmannetje. Meerdere grote herten zullen hem trachten te verdrijven.
Hoe vaker het plaatshert zijn roedel moet verdedigen, hoe zwakker hij wordt.
De mannen eten bijna niet tijdens de bronst en al dat paren en beschermen van zijn roedel,
kost veel kracht.
De bronstverschijnselen zijn:

Het Flemen.
Het hert proeft aan de lucht of de hindes stoffen afscheiden wanneer ze bronstig zijn.

Ook met het optrekken van de bovenlip proeft het hert (bij edelherten spreekt men niet van een bok)
de lucht.

En natuurlijk het burlen.
 Een oerbrul waarmee het hert de hindes wil imponeren
en de andere mannen wil afschrikken of wegjagen.

Een hert dat een rol wil spelen in de bronst urineert in een kuil en gaat daar uitgebreidt in liggen rollen.
Voor de hindes is dat een soort Chanel 5, maar niet alleen voor de hindes.
De urine trekt hordes vliegen aan en dat jeukt verschrikkelijk.

En dan komt zo'n groot gewei toch maar mooi van pas!

En wat je met je gewei niet wegkrijgt, dat probeer je te verwijderen door te gaan rollen.
Als je op deze foto klikt, kun je in de uitvergroting de tientallen vliegen zien.

Omdat op deze plek niet veel meer valt te beleven, gaan Cees en ik naar de volgende plek.
De bekende wildbaan in het park de Hoge Veluwe.

Bij aankomst zien we dat het erg rustig is. Het weer helpt ook niet echt mee, maar
het is gelukkig niet zo'n groot circus.

Al snel komt het roedel uit het bos en links en rechts horen we af en toe een hert burlen.


Ook nu probeer ik weer foto's te maken die niet zo alledaags zijn.
Maar ja, dat moet je wel een beetje mazzel hebben.

Ook hier een imponerend plaatshert die zich laat gelden.
Ik heb begrepen, dat dit hert de voorgaande leider afgelopen week heeft verdreven.

Als er een ander mannetje in de buurt komt, reageert hij direct.


Zo van achteren kun je pas goed zien, hoe indrukwekkend een groot gewei is.

Niet alleen de mannen vechten.
De dames willen ook wel eens tegen elkaar uitvallen en dat begint net zoals
bij mensen al erg vroeg.

Deze twee jonge hindes zijn het duidelijk niet met elkaar eens.
De oren gaan naar beneden en ze staan dreigend tegenover elkaar.

Ze gaan op hun achterpoten staan en slaan naar elkaar met de voorpoten.
Dit wordt "lepelen" genoemd.

De echte dreigende bronstactiviteiten zij er nog niet.
Dat blijkt wel uit het feit dat het dominante mannetje nog regelmatig rustig staat te grazen.


Misschien dat komende week het echt losbarst en de hormonen bij de mannen
echt beginnen op te spelen. Op wat burlen en dreigen na, gebeurde er nu nog niet zoveel.

Tot de volgende keer,
René

PS: Het antwoord op de vraag uit mijn vorige blog: "wat zit hier in de boom"?

is: Een jonge Koekoek.
Bedankt voor alle inzendingen.
Helaas had niemand het 100% goed. Koekoek is door de meeste mensen gezegd,
maar het is toch zeer overduidelijk een JONGE koekoek ;-)
De prachtige prijzen vervallen dus aan de organisatie.






21 opmerkingen:

  1. Hoi Rene, Je hebt hier toch maar weer een mooie serie foto's geplaatst. Ondanks het mindere weer zitten er hele fraaie exemplaren tussen. Vooral die van de mannetjes edelherten met hun imposante gewei zijn erg mooi. Je had wel geluk dat het niet zo druk was bij de wildbaan op de veluwe. Ik ben er een keer geweest, dat het zwart zag van de fotografen, erg jammer.
    De laatste foto van het hert tussen die mooie paarse heide vindt ik de mooiste.
    Groetjes Odette
    Ps; bedankt voor je reactie op mijn blog.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hoi René heb ik het goed dat je ook Herten hebt gezien buiten de wildbaan?
    Dan ben je een sùper mazzelaar!
    Ook dat je een Everzwijn op de foto hebt, wat gaaf en het drinkende kalfje, TOP!
    Je geeft mooie uitleg bij de foto`s
    Ik heb met heel veel plezier gekeken naar je mooie foto`s,
    Groetjes Greet

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Prachtige serie laat je hier zien! Leuk zoveel informatie, die je dan ook nog met je eigen prachtige foto's illustreert.
    Indrukwekkende beesten zijn het die mannetjes en wat een spektakel is het ieder jaar voor ze.
    Jij hebt er een heel mooie blog van gemaakt en ik heb weer heel wat informatie opgestoken!
    O ja, mooie boel met je prijsvraag. Je geeft ons 4 keuzes en dan zit het goede antwoord er niet bij.... :-) ik ben dus niet verdrietig hoor.
    Leuke waarneming overigens een jonge Koekoek!
    Natuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Wat een schitterende foto's zitten er tussen ... echt genieten geblazen. En de prijsvraag :-) lachen!
    Groetjes en fijn weekend
    Miranda
    www.mirandabos.com

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Zo René, wat een topserie laat je hier zien.
    Die eerste foto van het burlende hert met het mooie gewei is werkelijk subliem. Zo'n mooie houding. Je andere foto's van de herten die uit het bos komen zijn ook heel erg mooi. Imposant hoor, die grote herten. Je hebt ook zo goed hun gedrag vastgelegd. Geweldig dat je ook wat foto's op een andere plek dan de wildbaan hebt genomen.
    De foto's van de wildbaan zijn ook erg mooi, vooral die van het plaatshert in de heide.
    Zo te zien heb je een geweldige dag gehad. Je komt in ieder geval met een superserie thuis.
    Groet, Elly

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Het is werkelijk weer prachtig.
    Sommige lijken net schilderijen.
    En ik heb even zitten zoeken,maar ineens zag ik
    de jonge koekoek zitten.

    Fijne zondag
    Groetjes Ans

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hoi Rene,
    Prachtige serie foto's heb je gemaakt, jammer dat het licht niet meewerkte bij de vogels, maar we hebben een prachtige dag gehad.
    Ben vandaag weer naar de Hoge Veluwe geweest, nu werkte het licht wel mee. Toch nog aardig wat foto's van de vogels gemaakt.
    Maar er kwamen geen edelherten te voorschijn en het was er wel heeeel erg druk, dus iedereen zonder mooie foto's weer terug! Maar wel een hele mooi zonsondergang voor de moeite!

    Gr Cees

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Hoi Rene
    Je hebt prachtige plaatjes van de edelherten weten te maken.
    Schitterende momenten met leuke info.
    Groet Arjen

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Fantastische serie Rene!
    Leuk met de info erbij zo, heel interessant en zeer gewaardeerd.
    Groeten,
    Marion

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Ik heb dit nog nooit gezien maar door het bloggen ben ik helemaal onder de indruk, en de manier hoe je je verhaal er bij schrijft is het net of je er zelf bent. Die jonge hindes op hun achterste poten wow wat een top moment. Maar ook het brullen en indruk maken, super hoe je dit in beeld hebt gebracht. Groetjes Cristien.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Oh oh René, wat een indrukwekkende serie!
    Het eerste deel van de edelherten, die foto's zijn van zo dichtbij, jullie waren vast bij het Aardhuis, waar Ghita laatst ook was?
    Het zogende kleintje is een prachtmoment!
    En van de beelden van de Wildbaan vind ik de lepelende dames geweldig, de gezichtsuitdrukking spreekt boekdelen.
    Als geheel is het een topblog, mede door je informatie.
    Dikke complimenten!
    Groet
    Loes

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Hoi René
    wat een mooie serie geweldig.
    groetjes Herman,

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Ohh Rene, wat een pracht serie. Je hebt echt een superdag gehad op de veluwe.
    De Wildbaan is echt een mooie plek, zo met de hei en de herten. De hindes die ruzie maken, geweldig, de burlende mannen.
    Ik weet het nu zeker, donderdag ga ik er een kijkje nemen.
    groetjes Ghita

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Ooooo René om jaloers op te worden deze serie. Echt prachtig. Ben je bij het Aardhuis geweest of is dit in de vrije natuur?
    Ik vind ze geweldig mooi en de informatie erbij maakt het helemaal af. Het lepelen is leuk om te zien. Het mannetje erg indrukwekkend en moeder met jong vertederend.
    Klasse.
    Groeten, Gonnie

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Heb nog even alles uitgebreid bekeken en gelezen. Goede info over de bronst, en ik herkende nu het grote hert met het aparte gewei uit Het Aardhuis. Ook een mooie plek om de bronst mee te maken.
    groetjes Ghita

    BeantwoordenVerwijderen
  16. wat mooi om ons die te laten zien wat moet je een hele fijne dag gehsd hebben om met zo,n oogst thuis te komen.prachtig.

    BeantwoordenVerwijderen
  17. WOW
    Wat een indrukwekkende fotos van de herten.
    Vooral het gewei is gaaf
    Is ff wat anders dan in het AWD ;-)

    Grs Ben

    BeantwoordenVerwijderen
  18. Prachtige natuurlijke platen heb je weer geschoten. Je eerste ontmoetingen met de Edelherten 's morgens/ 's middags zijn erg goed gelukt. Genoeg gezien daar. Burlend Hert, en nog een jonge Hinde die gezoogd werd. En dat allemaal op redelijke afstand. ;-)

    Dan je bezoekje aan de Wildbaan. Wel slim idee zeg om met 2 auto's te gaan en één ervan daar alvast neer te zetten. Ook daar heb je weer heel wat moois voor je lens gehad. Vooral de Lepelende Hinden vind ik bijzonder mooi, ook je laatste foto mag er zeker wezen!!

    Jonge Koekoek...zo goed was het ook weer niet te zien dat het om een jonge ging. Ik had het iig goed. ;P


    ps. Ik ga waarschijnlijk woensdag 21 Sept naar de Wildbaan, misschien zie ik je nog wel. laat maar even weten als je dan ook gaat.

    Gr,

    Remco

    BeantwoordenVerwijderen
  19. Werkelijk ontzettende mooie serie, en wat geweldig dat wij zo met je mee mogen genieten. Wij zijn afgelopen zaterdag naar de AWD geweest en dat vond ik al heel wat wat ik daar zag, maar deze herten met die enorme geweien vind ik machtig mooi.

    Groetjes, Helma

    BeantwoordenVerwijderen
  20. Hier is het ook al genieten .
    Kom net bij Cees vandaan.
    Wat moeten jullie een heerlijke dag hebben gehad.
    Wat een supermooie serie.

    BeantwoordenVerwijderen
  21. Hoi Rene
    Ja..Jullie hadden ook een mooie dag..jammer dat je de boommarter er niet op kreeg..Maar die zijn snel..En zoals je schreef...meestal in het donker/schemer. Het hert van achter genomen vind ik echt heel mooi..Dan zie je inderdaad het imposante gewei nog beter.
    Mooi moment is ook dat de hinden's elkaar proberen de les te lezen..
    Dat gebeurde vrijdag helaas niet..ik zat er wel op te achten :)
    Gr Henk

    BeantwoordenVerwijderen

http://blogging.nitecruzr.net/2013/03/the-lightbox-image-display-option.html