"Als je ergens niet bent, ben je óf te vroeg, óf te laat."

Wijlen Johan Cruijff (r.i.p.)

zondag 9 september 2018

Jonge Weidevogels

Jonge Kievit

De Weidevogels staan onder grote druk.
Het leefgebied wordt kleiner, het voedselaanbod neemt af en de leefgebieden
die er nog zijn worden te intensief en ééntonig bewerkt.
Op veel weilanden groeit alleen nog maar raaigras.
Een snel groeiende grassoort welke een paar keer gemaaid kan worden
en dus voor genoeg veevoer in de winter zorgt.
Doordat er vaker gemaaid wordt verdwijnt de rust en de mogelijkheid
om te schuilen voor de jonge weidevogels.
Dit gras trekt ook geen insecten aan.
Gebieden met enkel raaigras zijn vaak doods.
Geen insecten, daardoor geen insectenetende vogels en daardoor
geen roofvogels of roofdieren.

Gelukkig komt het besef dat er iets moet gebeuren.
Dat was dit jaar zeer duidelijk te zien in de polders waar ik regelmatig kom.
Er werd veel later gemaaid, er waren op veel meer plekken stroken met
kruiden te zien en  op steeds meer plekken werden
stukjes weiland onder water gezet.

Dit resulteerde in grote aantallen paartjes Grutto's, Tureluurs en Kieviten.
Dat was te zien op de momenten dat er een kraai, meeuw, roofvogel of reiger
over kwam vliegen. Deze vogels werden verjaagd door grote aantallen weidevogels.
Met een beetje geduld en inzicht waren er ook veel meer jonge vogels
te zien tov voorgaande jaren.

Kievit

Aan de ene kant van de weg zie ik weilanden waar het kruid en gras heel hoog staat
en aan de ander kant van de weg zijn er wel al een aantal weilanden gemaaid.
Zo nu en dan zie ik Kievitpullen op die gemaaide weilanden rondwandelen.

Kievitpul met ouders

In eerste instantie zag ik alleen de volwassen kieviten staan.
Hoewel weidevogels meesters zijn in het weglokken van bedreigingen voor hun kroost,
zijn ze aan de andere kant ontzettend doorzichtig in hun pogingen om 
de jongen te verbergen.

Als een grondbroeder, zoals de Kievit of bv de Kleine Plevier, vindt dat een
bedreiger van de jongen te dichtbij komt, doen ze vaak of ze gewond zijn.
Dan laten ze een vleugel langs hun lichaam hangen en hinken steeds verder
weg van de plek waar de jongen zich bevinden.
De jongen hebben zich inmiddels stijf tegen de grond aangedrukt en
blijven ten alle tijden liggen op die plek.

Mocht je dit ooit tegenkomen, kijk dan in ieder geval heel goed uit waar je loopt
en beter is nog om op je schreden terug te keren.
Net uitgekomen Kleine Plevieren zijn ter grootte van een knikker
en met hun schutkleuren zie je ze bijna niet.

Maar dit soort vogels laten dmv geluiden ook merken dat er jongen zijn.
Constant hebben ze met korte geluidjes contact met de jongen.

Kieviten zijn wat makkelijker dan Grutto's of Tureluurs.
Wanneer je een tijdje rustig blijft wachten op gepaste afstand,
is een Kievit al snel aan je aanwezigheid gewend en zullen de kleintjes
tevoorschijn komen en verder gaan met het zoeken naar voedsel.

Jonge Kievit

Wanneer er een sloot tussen zit, zijn ze al helemaal snel minder schuw.
Maar in het veld wordt het erg lastig om jonge weidevogels mooi op de foto te zetten.
Hier geldt ook weer, dat je ze het beste op jou af kunt laten komen.
Alleen op die manier zijn ze op hun gemak en komen ze dichtbij.
Die manier kost wel veel geduld, natte kleren en veel teleurstellingen.
Maar als het dan lukt....

Jonge Kievit

In wezen zijn jonge vogels nieuwsgierig en nog niet zo schuw.
Terwijl ze de wereld ontdekken, worden ze in de gaten gehouden door de ouders.
Ben je onzichtbaar voor de ouders, omdat je languit in het hoge gras ligt,
dan is de kans aanwezig dat de jongen even polshoogte komen nemen.

Zo heb ik wel eens gehad, dat er een jonge Kleine Plevier rustig over mijn benen
heen liep, terwijl ik het broertje of zusje aan het fotograferen was.

Jonge Kievit

Als het dan een keertje lukt, dan neem je al die mislukkingen wel voor lief.

Jonge Kieviten zijn betrekkelijk simpel, maar heel anders gesteld is het met 
pullen van de Grutto en de Tureluur.

Wanneer je medio/eind mei een paartje Grutto's of Tureluurs in de wei ziet,
die regelmatig korte roepjes laten horen, dan kun je er zeker
van zijn dat er jongen in de nabijheid zijn.

Grutto

Helemaal zeker ben je van je zaak wanneer er eentje staat te roepen op een paaltje
of wanneer er eentje in de lucht blijft hangen en roepen totdat je op gepaste afstand bent.
In dat laatste geval is snel weglopen het enige juiste.
Er is simpelweg teveel stress bij de vogel en dit soort verstoringen
zijn not-done.
Hetzelfde wanneer er eentje paniekerig staat te roepen terwijl hij op een paaltje staat.

Wanneer er echter af en toe een kreetje uit de vogel komt en deze zich behoorlijk
op z'n gemak voelt, is het een teken dat de jongen ver genoeg zijn en
dat de vogel geen echte dreiging voelt.
Als je dan de auto op gepaste afstand neerzet en rustig afwacht,
dan heb je kans dat je de jonkies te zien krijgt.

Anders is het wanneer beide ouders gewoon in het weiland staan en
af en toe een waarschuwingsgeluidje laten horen.
De ouders staan dan meestal op een meter of 10 afstand van elkaar en
je kunt op je vingers natellen dat de jongen zich daar ergens tussenin bevinden.

Jonge Grutto met 1 van de ouders op de achtergrond

Kieviten zijn zeer agressief tegen alle soorten vogels die te dichtbij hun jongen komen.
Ze dulden geen andere kieviten in de omgeving, maar ook andere weidevogels
worden direct verjaagd.
Grutto's zijn niet erg agressief tegen andere weidevogels, behalve wanneer
er een ander Grutto-mannetje te dichtbij komt.

Eerst wordt geprobeerd om via uiterlijk machtsvertoon het andere mannetje te verjagen.
Lukt dat niet, dan gaat de beuk erin.

Opvallend daarin is, dat zowel het mannetje als het vrouwtje de aanval kan inzetten.

Grutto's

In deze twee foto's valt het vrouwtje van het Grutto-paar een opdringerig mannetje aan.
Het mannetje van het paar houdt zich afzijdig.

Grutto's

Het gaat er heftig aan toe in zo'n gevecht.
In dit geval verdedigd het vrouwtje haar jongen tegen de indringer.
Iets eerder in het jaar zie je ook wel gevechten, maar dan gaat het meer om
het krijgen van het vrouwtje en zijn het de mannen die lopen te knokken.

Het grappige is dat je beide soorten gevechten aan kunt zien komen.
Zodra er een paartje te zien is en een vrijgezelle man het territorium nadert,
dan laat de lichaamstaal van het paartje duidelijk merken of 
het andere mannetje wel of niet getolereerd wordt.

Dan komt het heel vaak niet tot een gevecht, maar het is altijd de moeite waard 
om even te wachten of er misschien wel actie gaat komen.

Jonge Grutto

Zoals gezegd, zijn de jonge Grutto's erg lastig te spotten.
Qua kleur vallen ze minder op tussen het gras in vergelijking met de jonge Kieviten,
maar ze blijven ook nog eens meer in de dekking van het hoge gras.

Wanneer een roofvogel, kraai, meeuw of reiger over komt vliegen,
krijg je pas echt goed een beeld van hoeveel jongen en/of nesten er in de buurt zijn.

Met alarmerende ouders is de kans op een foto van de jongen erg klein.
Beter is het om een volgende keer rustig in de buurt te parkeren en
afwachten totdat er een familie jouw kant opkomt.

Gelukkig verplaatsen de families zich regelmatig en hoef
je vaak niet heel lang te wachten.

Jonge Grutto

Maar hoe maak je nou de foto's die je graag wilt hebben,
zonder dat de vogels verstoord worden?
In ieder geval niet door er achteraan te rennen en nerveus alarmerende ouders te negeren.

Gewoon een plekje uitkiezen waar de kans op jonge vogels groot is en afwachten maar.
Vaak loopt het uit op niets of foto's met een jong dat ver weg te zien is,
maar je hebt ook momenten dat ze dichtbij komen of dat je iets bijzonders krijgt te zien.

Bij mij gebeurde het in het volgende geval net op een verkeerd moment.
Een hele Grutto-familie maakte de oversteek van het ene weiland naar het andere.
Ik was net bezig met het uitproberen van mijn nieuwe lens en dat lukte niet helemaal.

Vader Grutto vloog over de sloot en moeder Grutto bleef in het andere weiland staan.
De vier jongen maakte de oversteek 1 voor 1.
Dat deden ze op volgorde van grootte. De grootste als eerste, de kleinste als laatste.

Helaas kwam er maar 1 foto door de plaatsingscommissie ;-)

Overstekende jonge Grutto

Een erg leuk gezicht om ze zo 1 voor 1 over te zien steken,
maar ontzettend balen toen ik thuis de resultaten bekeek.


Bij de Tureluurs gaat het allemaal ongeveer hetzelfde als bij de Grutto's.

Tureluur

Ook bij de Tureluurs kun je het beste afwachten totdat ze jouw kant opkomen.
Ze achterna lopen leidt alleen maar tot hevige verstoring.
Buiten dat het slecht is voor de vogels, vergooi je ook nog eens
je eigen kansen op mooie plaatjes.
Vogels laten snel blijken waar de grens ligt, helaas zijn er een aantal mensen
die alles doen voor een nog beter plaatje.
Soms uit onwetendheid, maar vaak ook gewoon uit eigen belang.

Jonge Tureluur met ouder

Ook Tureluurs zijn zeer agressief tegen soortgenoten die te dichtbij komen,
wanneer er jongen in het spel zijn.

Vechtende Tureluurs

Ook hier gaat het er hard aan toe. 
De puntige snavels en de scherpe nagels zijn de twee grootste wapens.
Het zijn vaak spectaculaire gevechten en blijven net zolang doorgaan,
totdat eentje het opgeeft.

Vechtende Tureluurs

Overstekende Tureluur

Ook de Tureluurs waden gewoon door de sloot om
van het ene weiland naar het andere te komen.
Net even te ver weg voor het mooie, maar het is leuk om toch hier te laten zien.

Op een bepaald moment zie ik een paartje Tureluurs met vier jongen lopen. 
Ik ga in de berm liggen en hoop dat ze mijn kant opkomen.

Eén van de ouders vliegt over de weg en gaat op een paal zitten.

Tureluur

Nu de ene ouder aan de ene kant van de weg zit en de ander in het weiland 
aan de andere kant en de jonge in het midden daarvan, kun je op je vingers
natellen dat de jongen zich over de weg gaan verplaatsen.
Ik richt mijn aandacht op de plek, waarvan ik denk dat ze de oversteek zullen maken.
Maar al snel heb ik door dat er eentje achter mij langs is gelopen en nu
aan de overkant het lange gras inschiet.

Twijfel slaat toe.
Moet ik mij omdraaien of zo blijven liggen?

Ik besluit om mijn eerste ingeving te volgen en te blijven liggen zoals ik lig.
Deze keer blijkt het de juiste ingeving te zijn, want twee van de vier jongen
komen vlakbij uit het hoge gras.

Jonge Tureluurs

Op hun dooie gemakkie lopen ze voor mij langs.
Met twee vogels in 1 beeld is het altijd lastig waar je de scherpte legt.
Op de voorste of op de achterste vogel?

Jonge Tureluurs

Ikzelf vind de foto met de scherpte op de voorste vogel het mooist.

Ik weet zeker dat ik vier jonge Tureluurtjes heb gezien en ben 
in afwachting van nummer 4.
Hoewel ik dus geconcentreerd af lig te wachten,
weet het vierde Tureluurtje mij toch te verrassen.

Jonge Tureluur

Een stukje verderop zie ik het pulletje opeens op de weg lopen.
Binnen een paar tellen is het vogeltje aan de overkant.


Ik heb dus behoorlijk wat hele jonge vogels gezien, maar ik heb geen idee hoeveel
er vliegvlug geworden zijn.
Ik heb wel aardig wat Kieviten gezien, die het gehaald hebben, maar
ik heb niet zo heel veel iets oudere Grutto's en Tureluurs gezien.

Ik krijg wel het idee dat het de goede kant opgaat.
In de polders waar ik regelmatig kom, werd op een behoorlijk aantal
weilanden later gemaaid. 
Als er gemaaid werd, werden niet alle weilanden tegelijk gemaaid en er
werden stroken ongemoeid gelaten.
Hopelijk gaat het volgend jaar weer een beetje beter.

De laatste vogel die hier aan bod komt is de Scholekster.

Ook met deze vogel gaat het niet goed.
In mijn buurt zie ik ze steeds regelmatiger als dakbroeder,
maar met al die meeuwen en kraaiachtigen kan dat eigelijk niet goed gaan.

In de polder zie ik steeds minder paartjes.

Op een plek waar een boer een weiland onder water had laten lopen,
kom ik twee volwassen en twee jonge vogels tegen.

Scholeksters

Gelukkig vallen de ouders erg op, want de kleintjes zijn vanwege hun kleuren
erg lastig te onderscheiden. Dit paartje bleef trouw aan deze plek
en ik heb ze dus een tijdje kunnen volgen.

Of ze het helemaal gered hebben, weet ik niet.
Ik weet wel dat ze bijna konden vliegen toen ik ze voor het laatste zag.

Scholeksters

Laten we hopen dat ze het gered hebben.
Iedere Scholekster is er eentje.

Nog eventjes en dan zijn alle Grutto's en Tureluurs weer vertrokken.
Kieviten overwinteren steeds vaker in ons land en dat idee heb ik ook van de Scholeksters.
Wanneer ik in de herfst weer eens naar het strand ga,
zie ik naar mijn idee steeds meer Scholeksters.
Dat kan ook toeval zijn natuurlijk.

In een volgend blog aandacht voor foto's gemaakt tijdens mijn vakantie.
Het grootste gedeelte was het gewoon te warm om erop uit te trekken,
maar de laatste dagen ging de temperatuur toch nog ietsje naar beneden.

Ik kwam oa deze tegen:

Bedelende jonge Zwarte Roodstaart

Tot de volgende keer,
René

15 opmerkingen:

  1. Hoi René,
    Wat een super mooie serie laat je zien.
    Prachtig al die jonge vogels, gelukkig hebben ze wel een aantal groot kunnen brengen dit jaar.
    Foto 6,9,10, 16 en 17 zijn echt super.
    groetjes Irma

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hoi René,
    Prachtig wat je hier weer laat zien.
    Zo mooi om al deze vogels te zien en hoe mooi je ze hebtw eten te fotograferen.
    Die jonkies zijn ook echt super, zoals bv die jonge kievit op foto's 5 en 6 zo met zijn koppie tussen dat hoge groene gras.
    Ook dat jonge tureluurtje dat gewoon effe stoer de weg oversteekt. Fantastich.

    Groeten, Marco

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Een geweldige serie, René! Foto 1 en 3 zijn mijn favoriet
    Groetjes Senna

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Hoi René,
    Je verhaal drie keer gelezen te hebben en de foto's -tig keer bekeken,
    kan ik wel ff een zucht slaken en een beetje bijkomen ;-)) Wat heb je veel pullen gezien en wat heb je er mooie foto's van kunnen maken. Vooral dat kievitpulletje wat recht op je af komt, zo, hé !!! Maar ook de twee foto's met jonge tureluurs. Ik kan niet kiezen vind beide mooi met scherp op de eerste of achterste. Maar de hele serie zit vol verrassende weidevogelmomenten in de lage zon, grutto met jong, de vechtersbazen(en bazin) Ook je pleidooi liegt er niet om. Ik spreek met jou de wens uit dat het beter met de weidevogels zal gaan. Ik werd ook al blij met de Honey Highway...( moet je maar eens op Google opzoeken, leuk) Een prachtige blog, waar ik volop van heb genoten!!
    Groetjes, Maria

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hai Maria,

      Ik ken de honey highway. Het is niet alleen goed voor de insecten, maar het ziet er ook nog eens prachtig uit. Toch heel wat anders dan die groen/bruine bermen. Prachtig initiatief.

      Groetjes,
      René

      Verwijderen
  5. Ha René,
    dikke complimenten voor dit bijzondere blog; zowel de tekst als je foto's zijn geweldig.
    Super zoals je de jonge weidevogels in beeld hebt kunnen brengen en fantastisch zoals je beschrijft hoe je dat met veel geduld en zonder verstoren van de vogels hebt kunnen doen.
    Het beeld van de jonge tureluur die de weg oversteekt is iconisch.
    Met jou hoop ik dat het tij nog gekeerd kan worden voor de weidevogels. Er zijn veel goede initiatieven; hopelijk voldoende en op tijd.

    Hartelijke groet, Corrie

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Hoi Rene
    dit is weer een geweldige serie die je laat zien .
    groetjes Herman.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hoi René,

    Mooi om te zien en te lezen hoe je je foto's nog meer laat spreken door de begeleidende en deskundige teksten. Hier spreekt duidelijk het hart van de liefhebber die niet alleen foto's maakt, maar heel nadrukkelijk ook het gedrag van de vogels bestudeert. Hier op de zandgrond zie je niet zoveel steltlopers en het is daarom misschien wel een van mijn favoriete soorten. Op vakantie in het noorden en westen zoek ik ze dan ook altijd op. Goed om te horen dat het wellicht weer wat beter met ze gaat, er is de laatste tijd ook behoorlijk wat (maatschappelijke) druk om weidevogel vriendelijk te boeren en dat werpt blijkbaar zijn vruchten af. Kortom mooie serie over het welbevinden van enkele steltlopers.

    Groet,
    Ad

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Dit is nou echt genieten al dat jonge spul in volle glorie. perfect.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Zoals altijd weer een prachtige serie foto's met heerlijke en duidelijke tekst. Foto 1 vind ik geweldig vanwege het lijnenspel, super! Foto's 5 en 6 ook heel erg mooi en die vechtfoto's......top! En zo kan ik nog wel even doorgaan. Kortom allemaal weer fraaie foto's!

    groetjes van Ank

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Hoi René,
    Wat een boeiend verhaal over de weidevogels. Het is duidelijk dat je vele uren in het observeren van de vogels hebt gestoken, met als gevolg dat je steeds deskundiger over hun doen en laten bent geworden én dat je er een heleboel mooie platen aan overgehouden hebt. In mijn omgeving is het maar magertjes met weidevogels. Kieviten zie je in het najaar wel veel in de polders. In het duingebied komen ze voor mijn gevoel wel steeds meer voor. Af en toe zie ik daar ook wel de pullen. Mijn ervaringen met jonge kleine plevieren - veel minder dan die van jou - passen helemaal in jouw verhaal. Ze blijven doodstil liggen en zullen ongetwijfeld pas gaan bewegen als je weg bent. Toen ik ze vond bewogen alleen de oogjes af en toe.
    De laatste tijd is er meer aandacht voor dierenleven, of het nu gaat om weidevogels of om insecten (bijen, vlinders). Kleurrijke bermen (honey highway) en het onder water zetten van weilanden en veel later maaien horen hier bij en zullen ongetwijfeld een positieve invloed hebben.
    Groet, Kees

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Prachtig al die weidevogels René.
    Je hebt zo te zien en te lezen eindeloos geduld, dat heb je natuurlijk ook wel nodig om ze zo op de foto te kunnen zetten.
    Mooi ook al je info erbij.
    Groetjes Tinie

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Hoi René,
    Wat een lekker lang blog! Met lekker veel tekst ook! Maar wel leerzaam allemaal. Ik ben zelf (nog) niet zover gevorderd in het vogelaar zijn en heb er (nog) niet genoeg geduld voor om op deze manier vogelgedrag te bestuderen. Gelukkig hoeft dat met jouw blogs ook niet. Enkele van jouw ervaringen komen me echter bekend voor en heb ik afgelopen voorjaar ook wel ervaren, in de polders waar jij zo vaak komt. Op dat jonge spul ga ik ook niet speciaal op zoek,maar moet ik misschien in de toekomst wel gaan doen, want het kan mooie plaatjes opleveren. Je hebt er een paar ook lekker artistiek in beeld gebracht, zoals met name de eerste en de derde foto.
    Bloemenstroken langs de akkers en weilanden heb ik dit jaar ook geregeld gezien, maar toen was die lange hete en droge zomer nog niet los gebarsten. Dat is natuurlijk weer iet bevorderlijk voor het insectenwezen en alles wat daarmee samenhangt. Het zag er op het laatst allemaal erg troosteloos uit. Volgend jaar hopelijk beter.
    Bedankt voor dis educatieve blogje. Groetjes,
    Dick

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Hey René,

    dit zijn weer hele mooie natuurfoto's van de weidevogels met hun pullen. Prachtig zoals je de jonge kievit op diverse manieren hebt weten vast te leggen. Prachtig om te zien gewoon. Dit geldt ook voor de Grutto en de Scholekster. Bijzonder dat je vechtende Tureluurs kon vastleggen. Ik zie alleen vechtende meerkoeten maar Tureluurs is weer even wat anders :-) Ik zit echt te genieten van al dat jonge spul hier. Top om te zien :-)

    Groetjes,
    Helma

    BeantwoordenVerwijderen

http://blogging.nitecruzr.net/2013/03/the-lightbox-image-display-option.html