"Als je ergens niet bent, ben je óf te vroeg, óf te laat."

Wijlen Johan Cruijff (r.i.p.)

maandag 9 september 2013

Project Sperwer: Van ei tot takkeling. Een samenvatting.

Sperwer (vrouw) met prooi.

Begin april van dit jaar krijg ik een aantal foto’s voor mijn neus van parende sperwers.
Prachtig om te zien en ik word helemaal enthousiast als ik zie dat het niet zo ver bij mijn werk vandaan is.
Dus een paar dagen later ga ik richting de bewuste plek, want als er ergens gepaard wordt, 
zal er vast ook wel een nest in de buurt zijn.

Op de bewuste plek aangekomen in Amsterdam Oost, leer ik Ruud Vlek kennen.
Ruud houdt al vele jaren sperwernesten in de gaten in de binnenstad van Amsterdam.

Nadat we samen even gezocht hebben, zien we het vrouwtje zitten in de boom 
waar ze het nest hebben gebouwd. 

Sperwer (vrouw) 9-04-2013

Even later kunnen we ook het mannetje zien en krjjg ik van Ruud te horen dat in deze omgeving 
al vele jaren genesteld wordt door sperwers.


Sperwer (man) 9-04-2013

Wel is het zo dat er steeds een nieuwe locatie uitgezocht wordt voor het nest.
In 2012 zat het nest in een ondoordringbare naaldboom, maar dit jaar hebben ze een plek uitgekozen die vlakbij een raam is van het tropeninstituut, beter bekend als onderdeel van het Tropenmuseum.

Sperwernest 9-04-2013

Ruud kent hier verschillende mensen en nodigt mij uit om zo nu en dan eens langs te komen,
zodat ik foto’s kan maken van de nestelende sperwers.
Behalve mijn persoon, zullen er nog een aantal mensen komen om te fotograferen, zodat Ruud een zo’n gedetailleerd mogelijk verslag kan maken van de ontwikkelingen op het sperwernest.
Ruud heeft al met een andere fotograaf/filmer een aantal takken weggezaagd, zodat er een 
min of meer vrije doorkijk is naar het nest.

De eerste waarnemingen van mij zijn dus op 9 april 2013 aan de buitenkant van het tropenmuseum.
De paring heeft een paar dagen eerder plaats gevonden en de sperwers zijn nu bezig om het nest te bouwen.
Met het bouwen van het nest wordt doorgegaan totdat er daadwerkelijk gebroed gaat worden, want op 21 april is het mannetje nog steeds bezig om het nest zo goed en stevig mogelijk te maken.

In de maand mei worden de eieren gelegd en deze worden alleen door het vrouwtje uitgebroed.
Het mannetje is gewoonweg te klein om deze taak op zich te nemen en zorgt er
dus voor dat het vrouwtje te eten krijgt.
Medio mei ga ik voor de eerste keer naar het torenkamertje in het tropeninstituut.

Sperwer (vrouw) broedend 17-05-2013

Op dit moment gebeurt er nog weinig. Het mannetje brengt af en toe een prooi op het nest,
zodat het vrouwtje niets te kort komt. Normaal gesproken vinden dit soort
prooi-overdrachten ergens in de buurt van het nest plaats, maar omdat er
in de directe omgeving ook eksters broeden, is het risico op predatie te groot.

Nu blijkt dat er te weinig licht is voor mijn 50-500 mm lens en moet ik voor
verdere sessies teruggrijpen op een 300mm F4 lens van sigma.
Jammer genoeg is deze lens minder scherp dan mijn 50-500 lens, maar beter iets dan niets.

Ik krijg nu ook de tip van Ruud, dat er vlakbij mijn huis ook een sperwernest is.
Dat is een stuk makkelijker voor mij om te volgen.

Op 1 juni is het eerste jong te zien bij het tropenmuseum en op 2 juni is ook 
een tweede jong uit het ei gekropen.
Op 5 juni komt het laatste jong tevoorschijn.

Sperwer (vrouw) 10-06-2013

Helaas kan ik pas op 10 juni weer langs bij de sperwers.
Ik zie direct dat het vrouwtje veel hoger op het nest zit, dat betekent dus
dat het nest gevuld is met kleine sperwertjes
Inmiddels is er een tafel vrij gemaakt in het torenkamertje, waar het statief op kan staan
en zodoende is het mogelijk om ietsje in het nest te kunnen kijken.

De eerste kennismaking met een pas geboren sperwer. 10-06-2013

Ik blijf bijna de hele ochtend, hopend dat het mannetje langskomt met een prooi.
Jammer genoeg laat het mannetje het afweten en na drie uur wachten moet ik toch echt
richting mijn werk. Uiteraard komt het mannetje een kwartier
na mijn vertrek langs met een prooi ;-(

Gelukkig heb ik wel een aantal keren de jongen gezien, maar een echt 
aansprekende foto zat er vandaag niet in.

Omdat het gevaar op predatie dus erg groot is, blijft het vrouwtje constant op het nest, 
terwijl het mannetje de prooien op het nest brengt.
De mus is het favoriete voedsel en op respectabele afstand staat de koolmees op het menu.

Ruud heeft geregeld dat we nu ook op zondagen in het torenkamertje kunnen fotograferen.
De bewaking wil ons graag van dienst zijn en haalt het alarm van een aantal secties af.

In een uitgestorven tropeninstituut sta ik op 16 juni weer op de tafel en zie
dat de drie kleine sperwertjes heel hard gegroeid zijn.

Het sperwernest op 16-06-2013

Dit is voor mij de leukste periode. De kleintjes zijn goed zichtbaar en zien er prachtig uit in 
hun witte donskleed. Ook krijgen ze regelmatig te eten. Prooien worden ongeveer om de 
anderhalf uur aangebracht door de vader.

16-06-2013

De verschillen qua grootte zijn duidelijk te zien.
Hier de twee oudste jongen (waarschijnlijk vrouwtjes) op 16-06-2013


16-06-2013


16-06-2013

Het leuke van deze periode is, dat het vrouwtje regelmatig even van het nest gaat om
de vleugels te strekken. Dat zijn de momenten dat je de jongen echt goed kunt bekijken
en tevens de mogelijkheid aanwezig is voor het mannetje om even bij zijn kroost te kijken.

Het zijn wel ieder keer bliksembezoekjes dus snel reageren is geboden.

Op 19 juni komt er een bekende Amsterdamse vogelaar.
Guus van Duin maakt een filmpje van bijna een uur en laat goed zien waar ik naar gekeken heb.
Rond de eerste minuut kun je een beetje zien waar ik stond te fotograferen.
Rond de 25 ste minuut komt het mannetje een prooi op het nest brengen.
Rond de 46ste minuut nogmaals een blik vanuit het raam van het torenkamertje.
Rond de 54 ste minuut zijn de jongen een stuk actiever en worden wat vliegoefeningen gedaan.


In het andere nest zijn maar 2 eieren uitgekomen en de 2 jongen lopen een paar dagen achter qua ontwikkeling in vergelijking met het nest bij het tropenmuseum.

Na 3 weken (rond de 23 ste juni) beginnen de twee oudste jongen langzaam 
maar zeker donkerder te worden. 
Het jongste sperwertje (mannetje) is nog steeds volledig in donskleed.

Op 26 juni zijn de twee oudste jongen nog maar half in het donskleed. 
Het beginnen nu echte sperwers te worden. Het kleinste jong is nog steeds volledig dons.
De jongen beginnen ook al een beetje zelf de prooien te plukken en op te eten.

Helaas ontbreekt mij in deze periode de tijd om naar het nest bij het tropenmuseum te gaan.
Gelukkig kan ik wel het nest bij mij in de buurt bezoeken.

Sperwernest in Amsterdam-Noord op 30-06-2013

Twee jongen in dit nest, die er op dit moment niet echt mooi uitzien.


De ontwikkeling gaat nu razendsnel en je ziet de jongen per dag veranderen.
Steeds minder wit en steeds meer bruin. Ze groeien als kool.
Op 3 juli is het eerste jong uit het nest van het tropenmuseum gevlogen.

Ook is er een jong uitgevlogen van het nest in Amsterdam-Noord.
Gelukkig kan ik nog net even de tijd vinden om het laatste jong nog éénmaal op het nest te fotograferen.


Deze foto's zijn gemaakt op 6-07-2013.
Het dons is bijna helemaal verdwenen en er staat een "echte" sperwer.



Op 7 juli is het middelste jong, van het tropeninstituutnest, ook definitief gevlogen en het derde jong
 vliegt ook al rond, maar komt nog wel op het nest om zijn eten te krijgen.

Ik ga op 7 juli ook nogmaals langs bij het nest in Amsterdam-Noord, omdat ik het uitvliegen
hoop te fotograferen.  Bij aankomst tref ik een leeg nest aan.
Ik hoor echter iets ritselen op de grond en daar blijkt de jonge sperwer te zitten.
Vliegen lukt nog niet zo best en om hem te beschermen tegen honden en katten,
jaag ik het jong de lage struiken in.
Laatst uitgevlogen sperwerjong op 7-07-2013

Op 8 juli ben ik, samen met Ruud Vlek, voor de laatste keer in het torenkamertje van het tropeninstituut.
Het nest is leeg en verlaten. Wel horen we een jong af en toe een bedelend geluid maken.
We zien het kleine jonge mannetje onderin een boom in het nestbosje zitten.

Jong mannetje uit het nest bij het tropeninstituut op 8-07-2013.

Dan landt vader ineens op het nest en gooit er zelfs een prooi op.


Het jongste sperwertje weigert om nog langer op het nest te komen en blijft bedelen om zijn eten buiten het nest te krijgen.

De vader gaat hier echter niet op in en verdwijnt weer.
De prooi blijft gewoon op het nest liggen.

Dan horen wij opeens nog een sperwergeluidje en zien we de twee oudere jongen voor een raam zitten.
Helaas is het raam nogal vies en het zonlicht werkt niet echt mee, dus een goede foto zit er niet in.

De twee jonge vrouwtjes.


Met deze laatste foto neem ik afscheid van de sperwers en doe voor de laatste maal
de deur van het torenkamertje achter mij dicht.
Het was een fantastisch mooie ervaring om de ontwikkeling van de sperwers
van zo dichtbij te volgen.

Na het uitvliegen breken een aantal cruciale maanden aan voor de jonge sperwers.
Als ze snel voor zichzelf leren zorgen komt alles wel goed, maar het sterftepercentage onder
jonge sperwers is de eerste maanden behoorlijk groot.
Hopelijk redden alle vijf, door mij gefotografeerde, sperwers het wel.

Bij deze gaat mijn grote dank uit naar Ruud Vlek.
Hij maakte het voor mij mogelijk om alles van dichtbij te volgen.
Nogmaals, hartelijk bedankt Ruud!

Tot de volgende keer,
René

20 opmerkingen:

  1. Wat heerlijk René dat je zo samen tot zulke resultaten kan komen het is wel heel bijzonder om zo de gehele lijn te kunnen volgen en dan zo betrekkelijk dicht bij huis, het is een hele mooie serie die je met heel veel plezier bekijkt.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ongekend om zoiets van zo dichtbij te mogen volgen en fotograferen. Ik heb ook erg genoten van je prachtige fotoverslagen en nu weer van deze samenvatting.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Heel mooi om te volgen, en wat een prachtige foto's. Vanaf welke afstand heb je dit kunnen maken? Groetjes Annemarie

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hai Annemarie,

      De afstand tot het nest in het tropeninstituut was zo'n 7 meter.
      Het andere nest was zo'n 9 meter afstand. Niet zo'n hele grote afstand, maar met het ontbreken van goede lichtomstandigheden nog erg lastig om scherpe platen te maken met mijn apparatuur.

      Groetjes,
      René

      Verwijderen
  4. Het was een fantastisch avontuur, wat we allemaal met die prachtige foto's van je en je mooie en boeiende verhaal hebben mogen meemaken! Mooie samenvatting hier met de mooiste foto's. (ik ga niet kiezen, ze zijn allemaal TOP)Het filmpje hield er na 17 minuten mee op. Nog maar eens proberen....En bedankt René voor het delen hiervan!
    groet,
    Maria

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Mooi verslag en nog mooiere foto's René.
    Wat een geweldige kans had je hier gekregen, dit zijn toch de momenten waar je heel erg blij van wordt.
    Ik vind ze allemaal prachtig, ik kan niet kiezen welke de mooiste is.
    Groetjes Irma

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Werkelijk prachtig René.
    En dat filmpje,daar ga ik eens goed voor zitten.
    Dankjewel voor zoveel moois.

    Groetjes Ans

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hoi Rene
    dat lijkt me genieten als je dit voor je lens krijgt.
    het is een hele mooie serie,
    groetjes Herman.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Dit is toch zo'n unieke serie, René. Echt geweldig. Foto 6 (gaapt het jong hier nou?)en 20 (wat kijkt hij lekker alert en toch ook nieuwsgierig de wereld in) zijn mijn favorieten. Je filmpje geeft een goede indruk hoe het was. Dat zal niet meegevallen zijn als ik die af en toe heen en weer zwaaiende boom zie waar ze in zitten. Eigenlijk ben ik toch best nieuwsgierig of ze nog ergens vliegen met z'n allen. Nou weer een nieuwe serie verzinnen (tegenkomen), René. Groetjes, Joke

    BeantwoordenVerwijderen
  9. René dit is toch te gek voor woorden , en het is niet eerlijk verdeeld in de wereld hahahahahahaha, jij hebt zulke mooie momenten weer vast weten te leggen poehhhhhhhhhh
    Bedankt voor je show !!
    grt,
    Annie
    http://anniezon.blogspot.nl/

    BeantwoordenVerwijderen
  10. wat een unieke ervaring is dit zeg!
    en wat mag jij je gelukkig prijzen dat je de juiste mensen bent tegengekomen én op een mooie plek mocht fotograferen. wat een supergave fotoserie heb je kunnen maken.
    vooral die van de kleintjes zijn zooo schattig.
    bedankt voor het delen !!
    groetjes, Nathalie

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Beautiful photos, fantastic observations:) Greetings

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Wat een prachtige reportage René, echt mooi dat je deze serie zo in 1 blog hebt gezet, en wat heb je ze goed kunnen volgen. Ik heb wederom genoten van een serie pracht natuurmomenten.
    groetjes Ghita

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Heel mooi om alles nog eens bij elkaar te zien en na te kunnen lezen. Wat een heerlijk projekt. Zo iets wil je elk jaar toch wel? Genieten om te maken en genieten om te bekijken.
    groeten, Gonnie

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Prachtige foto's en leuk filmpje. Sommige komen me nog bekent voor.

    Groet, Pieter

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Mooi dat je op deze manier nog een keer je unieke Sperwerproject laat
    zien René, volgens mij moet je hier zelf toch nog wel dagelijks van nagenieten.
    Heel veel tijd heb je er in gestoken en geweldige medewerking heb je gehad en
    je hebt al die mogelijkheden optimaal benut, wat een avontuur en wat een
    prachtige serie heb je zo kunnen maken van deze Sperwers.
    Natuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Hi René,

    Je was eerder al enthousiast over dit project, terecht, en deze samenvatting maakt het alleen maar duidelijker hoe bijzonder deze ervaring was.Het heeft je schitterende beelden opgeleverd. Het zal je niet meevallen dit te evenaren, maar wie weet krijg je volgend jaar opnieuw een kans met wellicht betere lichtcondities. Gefeliciteerd met dit resultaat.
    Groet, Kees

    BeantwoordenVerwijderen
  17. Hey René,

    echt heel gaaf dit nest met jongen.
    Ook geweldig dat Ruud je mee heeft genomen naar
    "zijn" nesten en je zo mooi de kans kreeg om dit geweldige
    spectaculaire nest in de gaten te kunnen houden en de jongen
    te kunnen zien. Heerlijk dat je dit met ons deelt.
    Ik had hem al een keer gezien, maar dit blijft super om te zien.

    Groetjes, Helma

    BeantwoordenVerwijderen
  18. Beste René,
    je hebt groot gelijk dat je hier nog eens een samenvatting van maakt. Ik heb je voorgaande blogs hierover allemaal bekeken. Het zal een heel bijzondere ervaring zijn geweest en voor ons bijzonder om te mogen bekijken.
    En... wat is er toch veel natuur in Amsterdam.
    Hartelijke groet, Corrie

    BeantwoordenVerwijderen
  19. Schitterend René, deze samenvatting, prachtig project met unieke beelden.
    Foto 20 vind ik nog steeds schitterend, zo anders dan anders, en dan die sprekende ogen! Verder springt 5 eruit, ook vanwege de ogen, die je recht en intens aankijken, en foto 11 omdat daar mooi oogcontact is tussen moeder en kind.
    Groeten Loes

    BeantwoordenVerwijderen

http://blogging.nitecruzr.net/2013/03/the-lightbox-image-display-option.html