"Als je ergens niet bent, ben je óf te vroeg, óf te laat."

Wijlen Johan Cruijff (r.i.p.)

zaterdag 1 augustus 2020

De Zwarte Stern

Zwarte Stern

Vorig jaar heb ik mij een aantal ochtenden goed kunnen vermaken
met het fotograferen van de activiteiten van Zwarte Sternen in een kolonie.
Daar heb ik een aantal hele fraaie beelden aan overgehouden en
had niet de gedachten dat ik dat kon evenaren of overtreffen.
Ik had dus geen plannen om dit jaar de kolonie nogmaals te bezoeken,
maar omdat het er op een bepaald moment weinig interessants was om te fotograferen,
ben ik medio juni toch maar eventjes de boel gaan verkennen.

Bij aankomst zag ik direct dat de vlotjes die het dichtsbij lagen,
overdekt waren met gaas en dus niet mooi fotografeerbaar.
In een tweede sloot waren de dichtbijzijnde vlotjes gelukkig wel gaasvrij, 
maar naar mijn zin net te ver weg om mooie foto's te verkrijgen.

In die tweede sloot zaten de vogels nog op de eieren of waren de jongen
nog zodanig klein, dat de ouders ze nog constant warm moesten houden.
Ik had het besluit al genomen om de Zwarte Sternen verder
links te laten liggen, totdat ik een kleine week later een foto
binnen kreeg via what's app van een vaste (waardevolle) tipgever.

Tsja, dat zag er toch wel weer erg leuk uit
en mijn interesse was direct weer geprikkeld.
Toen ik zag dat het 20 juni aardig weer zo worden,
besloot ik om er toch maar een ochtendje aan te besteden.

Jonge Zwarte Sternen

Om 05:50 uur was ik aanwezig en het was nog betrekkelijk rustig in de kolonie.
Omdat er ook verder niemand aanwezig was, kon ik kiezen tussen twee plekken
waar vandaan ik kon fotograferen.

Het dichtsbijzijnde  vlotje was helaas onbewoond,
maar het tweede vlotje (daar niet ver achter) werd bevolkt door
drie nog behoorlijk kleine Zwarte Sterntjes.

Achteraf gezien had ik toen beter de andere plek kunnen kiezen,
omdat ik nu constant dat lege vlotje in de voorgrond erbij kreeg.
Maar op die andere plek kwam de rietkraag op de achtergrond
en dat wilde ik graag vermijden.

Vanaf de plek waar ik lig komt de zon achter mij op en duurt het even
totdat de vlotjes beschenen worden en er ook meer actie komt.

Iets na zessen is het zover en direct komen de kleintjes tot leven.
Het lijkt ook wel het sein voor de ouders om te beginnen met voeren.

Zwarte Stern

Soms zijn er kleintjes bij die avontuurlijk aangelegd zijn en 
dan de nabije omgeving even gaan verkennnen.
Omdat onderkoeling een groot gevaar is, zijn dat best risicovolle uitstapjes.
Eén van de oudervogels probeert daarom ook direct het kleintje
naar het nest te lokken met een visje.

De jonkies zijn echte vreetmachines en het avontuurlijke Sterntje 
laat zich meteen verleiden met het lokvoer.
Maar ja, het is nog een hele toer voor zo'n klein vogeltje
om weer op het vlotje te klauteren.

Inmiddels heb ik door dat mijn gekozen standpunt niet het beste is.
Dat voorste vlotje komt aldoor zeer hinderlijk in beeld en
ik besluit een paar meter op te schuiven.

Zwarte sternen

Ook niet echt ideaal, want het voorste (lege) vlotje blijft ook nu in beeld
en de achtergrond is minder fraai.
Het voordeel is wel dat ik een beter overzicht van de kolonie krijg
en daardoor ook de andere vlotjes beter kan bekijken.

Op 1 vlotje verder wordt de broedende ouder gevoerd door de ander.
Op dat moment kon ik niet zien of er al kleintjes uitgekomen waren,
maar naderhand kon ik zien dat de vogel de kleintjes warm hield en
er dus niet meer op eieren werd gebroed.

Zwarte Stern

Eigenlijk zou ik nog een meter of vier verder naar rechts willen gaan,
maar daar is de oever volledig begroeid en ik ben van mening
dat je op dit soort plekken alles zoveel mogelijk in tact moet laten.

Ook na uitvoerig de situatie bekeken te hebben, was het voor
mij op dat moment geen plek om vanaf te fotograferen.

Inmiddels is het een uurtje later en begint het drukker te worden
op de plek. Het licht wordt ook harder en ik vind het wel mooi geweest.
Ook al omdat ik languit in het natte gras lag en 
(hoewel ik een waterdichte broek aan) het koud begon aan te voelen.

s' Avonds bekijk ik de foto's en ben niet echt tevreden met de opbrengst.
Dat moet beter kunnen en ik neem mij voor om nog een keertje langs te gaan.

Ook een mooi moment om weer eens iets af te spreken met iemand
waarmee ik zo'n 10 jaar geleden gelijktijdig begon met het schrijven van een blog.
Ik had aan haar advies gevraagd over het gebruik van mijn lenzen
op een andere camera. Omdat zij die bewuste camera in bezit heeft en ook
de adapter om oude lenzen op deze camera te gebruiken, besluiten wij om iets af te spreken.
Loes vindt het een leuk idee om de Sternen als proefobject te nemen en 
we spreken af om 2 dagen later zo vroeg mogelijk bij de kolonie te zijn.

Dus ben ik op 22 juni weer heel vroeg van de partij, maar deze keer
ben ik niet de eerste die aanwezig is op de plek.
Er zit een fotograaf precies op de plek die ik twee dagen eerder
als meest ideale standpunt had ingeschat.
Geen idee wanneer de begroeiing daar plat gewalst is,
maar iemand vond dat in ieder geval ook de meest ideale plek.

Zwarte Sternen

Dus ga ik maar op dezelfde plek als twee dagen eerder zitten,
maar ben nu wel beter voorbereid.
Een vuilniszak om op te zitten, een hoekzoeker op de camera
zodat ik geen stijve nek overhoudt aan een ochtendje fotograferen en
ik heb deze keer ook mijn 1.4 converter meegenomen.

Het tweede vlotje is dan wel aardig te fotograferen met een 400mm lens
en dan de cropfactor als extraatje, maar op de andere vlotjes
gebeuren ook leuke dingen en dat is gewoon te ver weg zonder de converter.

Ik begin in ieder geval zonder de converter, want ik wel graag een 
foto maken van de drie bedelende jongen met een aanvliegende ouder.

Inmiddels is Loes ook gearriveerd en gaan we maar direct kijken
of mijn lens werkt op de Sony A7 III.
Toch raar om elkaar sinds lange tijd weer te zien en dan door de Corona-ellende
je afstandelijjk moet gedragen. Ipv een paar dikke kussen is het dus
maar een beetje een koele bedoening en dat is toch erg vreemd.
Het klopt gewoon niet.

Maar ja, het is niet anders en we gaan maar testen.
Al snel blijkt dat het niet werkt met de adapter die Loes heeft.
Een andere adapter zal misschien wel werken, maar dat moet
ik maar eens met iemand ander gaan testen.

Zwarte Sternen

Terwijl ik mijn lens weer op mijn camera wil zetten, besef ik dat ik 
de converter er tussen kan zetten om meer millimeters te krijgen.
Dus nu heb ik totaal 840 mm ipv de 600 die ik zonder converter 
(maar wel met de cropfactor) normaal gesproken heb.

Baltsende Zwarte Sternen

Het lege vlotje blijkt een mooie plek te zijn, voor Sternen die nog een partner
(of misschien een tweede partner) zoeken.
Omdat mijn focus op het tweede vlotje met de drie jonkies ligt,
ben ik zo nu en dan net te laat wanneer er iets bijzonders gebeurd op het eerste vlotje.

Maar ik kom om een mooie foto te maken van een voermomentje.

Zwarte Sternen

Vaak zie of hoor je die momenten aankomen en dan nog kan het gebeuren
dat je net te laat bent of dat je scherpstelt op het verkeerde jong.

Baltsende Zwarte Sternen

Of je mist een voermoment omdat je net afgeleid wordt door een gebeurtenis 
op een andere plek. Het voorste (lege) vlotje lijkt wel steeds vaker gebruikt te
worden dooor baltsende Sternen of er landt er eentje op die uitgebreid gaat zitten poetsen.

Jonge Zwarte Sternen

Maar 7 van de 10 keer richten de kleintjes zich een paar seconden voor de voederbeurt op
en beginnen om het hardst te schreeuwen. Ik heb nog niet kunnen ontdekken
wat de kleintjes nou precies triggert dat 1 van de ouders er aankomt met eten.
Komt de oudervogel eerst een keertje overvliegen of maakt de ouder een
geluidje dat wij niet kunnen horen? Ik heb in ieder geval niet kunnen 
ontdekken dat de oudervogels hun komst luidruchtig aankondigen.

Maar de jongen weten exact wanneer hun ouder op weg is met voedsel.
Het kan dus niet anders zijn dat er iets van geluid gemaakt wordt,
waarop de kleintjes dan direct reageren. 

Zwarte Sternen

Het blijft in ieder geval iedere keer een leuk gezicht wanneer de kleintjes hun
best doen om uitgekozen te worden voor een voederbeurt.
Als ze op een bepaalde manier positie kiezen, kun je ook mooi het
verschil zien tussen de drie jongen.
Om ieder keer de kans voor een geslaagde foto te vergroten,
hou ik het grootste jong aldoor goed in de gaten.

Van iedere 6 voederbeurten krijgt dit grootste jong er in ieder geval 3.
Vaak ook nog 2x achter elkaar en dus is het die derde keer een gok
welke van de andere twee het eten krijgt.

Gelukkig voor mij staan ze ook niet iedere keer alledrie tegelijk
heel hard te bedelen en dat maakt de kans op succes
weer net eventjes ietsje groter.

Omdat het weer langzaam aan drukker wordt met andere fotografen
het licht steeds harder en ik de rest van de ochtend gewoon moet werken, 
ga ik rond 07:30 uur maar weer richting huis.

Als ik 's avonds de foto's bekijk, bekruipt mij weer het gevoel dat het
beter en mooier kan. Natuurlijk kan het altijd beter, maar ik
weet gewoon dat er een betere foto mogelijk is.
Zeker nu ik weet dat ik een beter standpunt in kan nemen,
vanwege die extra plek die iemand gecreëerd heeft.

Dus de volgende ochtend maar weer heel vroeg op pad.
Pffffffffffff, het valt niet mee om weer om 05:30 uur in de auto te zitten.

Zwarte Sternen

Bij aankomst weet ik al direct dat ik de juiste keuze heb gemaakt.
Het licht is mooi zacht en het standpunt vanaf de nieuwe plek is gewoon veel beter.
Het enige dat jammer is, is dat er bijna aldoor een volwassen vogel
op het achterliggende vlotje bivakeert.

Toch geeft die herhaling ook wel weer een leuk beeld.

Jonge Zwarte Sternen

Het verschil met vier dagen eerder is enorm.
De drie kleintjes op het tweede vlotje zijn al aardig gegroeid.
De kleintjes op het derde vlotje hoeven niet meer warm gehouden te worden
door de ouders en ook op alle andere vlotjes staan nu jongen te bedelen.

Jonge Zwarte Sternen

Het kost mij moeite om mijn aandacht bij de drie jongen op het 
dichtsbijzijnde vlotje te houden. Er gebeurt zoveel om mij heen en heel veel is de moeite
waard om het te proberen vast te leggen. Langsvliegende volwassen vogels,
baltsende exemplaren of voedermomentjes op andere vlotjes.

Maar ik weet inmiddels uit ervaring dat de mooie lichtomstandigheden 
een uur later helemaal voorbij zijn. In ieder geval op dagen dat de zon uitbundig schijnt.

Zwarte Sternen

De voermomentjes volgen elkaar verbazingwekkend snel op.
Sneller dan de voorgaande dagen en ik kan mijn aandacht niet laten verslappen.
Ik ben inmiddels een klein half uurtje bezig en het geheugenkaartje
vult zich behoorlijk snel.

Voor de zekerheid bekijk ik even snel wat resultaten en zie dat ik
mijn standpunt een klein beetje moet bijstellen.
Die Zwarte Stern op de achtergrond ligt net op de verkeerde plek.

Zwarte Sternen

Alle omstandigheden zijn nu perfect, maar de oudervogels komen aldoor net verkeerd aanvliegen.
Dan heb ik de oudervogel frontaal en de jongen op hun achterzijde.
Het volgende moment heb ik de jongen van de voorkant en zie ik van
de oudervogel teveel van de achterzijde.

Maar dan zit het wel mee.

Zwarte Sternen

Twee van de drie kleintjes laten zich mooi van de zijkant zien en staan luid te bedelen.
De oudervogel komt heerlijk van opzij het beeld invliegen en precies 
in hetzelfde scherptegebied. De vogel op de achtergrond is ook mooi in zijn geheel in beeld.

Terwijl de camera ratelt, kan het bijna niet anders dan dat er een voltreffer tussen zit.
Binnen twee seconden is het moment voorbij en scroll ik snel door de pakweg 15 foto's heen.

Bij thuiskomst zie ik bovenstaand beeld op mijn laptop en weet 
dat deze ene foto het waard was om drie ochtende vroeg op te staan.
Ik zeg altijd dat er maar 1 echt goeie tussen moet zitten,
die ervoor zorgt dat alle moeite niet voor niets is geweest.

Zwarte Stern

Maar ik ben er eigenlijk pas een half uurtje en wie weet wat er nog allemaal gaat gebeuren.

Zwarte Sternen

Ik verleg mijn aandacht een beetje naar het derde vlotje.
Die jongen zijn een stuk kleiner dan degene op het dichtsbijzijnde vlotje.
Het is eigenlijk net even te ver weg voor mijn lens,
maar zo nu en dan zit er toch een geslaagde plaat tussen.

Zwarte sternen

De afstand tot het derde vlotje is misschien 4 meter meer,
maar omdat de jonkies ook nog een stuk kleiner zijn,
is het erg lastig om een goede foto te maken.

Omdat ik merk dat het aantal missers vele malen groter is
dan het aantal geslaagde opnames, draai ik de camera maar weer naar het tweede vlotje.

Jonge Zwarte Sternen

Het is inmiddels 07:15 uur en de zon begint nu toch echt overheersend te worden.
Het echt mooie licht is al een minuut of 20 verdwenen,
maar het wordt nu keihard.

Maar het is eigenlijk wel gezellig aan de waterkant.
Een paar andere fotografen zijn inmiddels aanwezig en dan gebeurt het nog weleens
dat er een paar goede tips langskomen.
Je weet nooit wat er door iemand gezegd wordt en ik luister dan ook meestal aandachtig.

Op die manier heb ik verscheidene leuke plekjes kunnen bezoeken.

Zwarte Stern

Hoewel ik weet dat de foto's die ik vanaf dat moment maak,
zeker niet de fraaiste zullen zijn, blijf ik toch gewoon door gaan met fotograferen.

Je weet natuurlijk nooit of er nog iets spectaculairs gebeurt.

Zwarte Stern

Jonge Zwarte Stern

Maar behalve een jong dat af en toe vliegoefeningen doet,
is het eigenlijk meer van hetzelfde maar dan met lastigere lichtomstandigheden.

Met flink onderbelichten  wordt het nog wel aardig,
maar het redt het niet in vergelijking met de foto's 
die in de hele vroege ochtend gemaakt zijn.

Jonge Zwarte Sternen

Al met al ben ik dan wel drie ochtenden op pad geweest,
maar was het aantal fotografie-uurtjes zeer beperkt.
Het bljft een prachtige plek en de vrijwilligers die ieder jaar de vlotjes
plaatsen en onderhouden, doen uitstekend werk.

De kolonie is gehuisvest in een natuurgebiedje dat best wel aardig bezocht wordt 
en waar ook rondleidingen worden gegeven. Het fotograferen gebeurt bijna vanaf 
wandelpad en de Zwarte Sternen zijn volledig gewend aan mensen.
Ze broeden hier al vele jaren en ook volgens de beheerders
is er geen enkele aanwijzing dat de Zwarte Sternen verstoord worden,
anders zouden ze de vlotjes wel op een minder toegankelijke plek leggen.

Misschien ga ik volgend jaar toch maar weer langs.
Het blijft een leuke en mooie ervaring.

In een volgend blog aandacht voor:
Flamingo's in de polder

Tot de volgende keer,
René

18 opmerkingen:

  1. Wat ben ik blij dat je toch gegaan ben, Man wat is dit mooi.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hoi René,

    Een heel herkenbaar beeldverhaal over het licht, de verkeerd liggende vlotjes, het al dan niet ideale standpunt en de aanvliegrichting van de ouders, alsof ik erbij was ;-)
    Nou ja, ik was er dus die maandagochtend ook bij en ben er totaal ook drie keer geweest, blogje volgt nog.
    Uiteraard zijn de foto's met het zachte licht de mooiste, maar het is heel boeiend om alle verschillen in licht etc. te zien, en dan weet je ook weer dat het allemaal niet vanzelf gaat, je moet als fotograaf geduld hebben en je vastbijten in je onderwerp. Dat hen je gedaan en het is je dan ook uiteindelijk gelukt!
    Onderbelichten tijdens het harde licht levert idd een goede belichting op, maar nee, voor mij is het dat toch niet, maar zoals gezegd is het echt interessant om de verschillen te zien en je geeft zelf ook al aan dat het zachte licht het mooiste is.
    Het was leuk je weer even te zien, jammer dat het met de adapter niet lukte en die dikke zoenen houd je tegoed!
    Groetjes Loes


    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hoi René,

    Allebei zwarte sterns en toch totaal verschillend. Wat vooral opvalt is de witbalans, is die bij jou heel warm met veel geeltinten, bij mij is dat veel koeler met vooral hardere groentinten. Uiteraard heeft dat natuurlijk met het tijdstip van de dag te maken, jij was daar heel vroeg bij het krieken van de dag en het eerste licht terwijl ik op die andere locatie 's-middags gefotografeerd heb. Ik ben er ook maar een keer geweest. Toch zie en lees ik ook bepaalde overeenkomsten, vooral in de ervaring wat betreft het gedrag van de sterntjes. Het viel mij ook op dat de oudervogels vaak voorbij vliegen met prooi om even later opnieuw aan te vliegen. Aanvankelijk had ik dat niet in de gaten en dacht ik dat ze naar een ander nest vlogen. Waarom dit zo gaat is mij ook niet duidelijk geworden. Verder viel het mij ook op dat de jongen al lang voordat de oudervogels met voer in beeld zijn al volop staan te bedelen. Dus, ja een signaal dat wij niet kennen zal zeker gegeven worden. Ik was benieuwd naar je serie en het is leuk om te zien hoe een andere benadering weer heel andere, mooie foto's oplevert.

    Groeten,
    Ad

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Hoi René,
    Wat een super mooie serie kon je maken van de zwarte sterns.
    Leuk dat de kleintjes al klaar staan als de oudervogel aan komt vliegen, ik denk ook dat ze van te voren een seintje krijgen.
    Ik heb genoten van je blog.
    Groetjes Irma

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Hoi Rene
    wet een gaffe serie is dit
    groetjes Herman.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Hoi René,
    Wat een fantastische foto's laat je weer zien.
    Super gaaf hoe je deze Zwarte Sterns hebt weten te fotograferen. Geweldig ook met die hongerige kleintjes erbij.
    Je hebt ze ook mooi zo fladderend met gespreide vleugels. Zo mooi, je kunt de veren haast tellen!!
    Het zangkoor op foto's 22 en 26 zijn ook erg leuk...haha..!! Klasse!!

    Groeten, Marco

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hoi René,
    De zwarte sternen zijn erg populair op het moment! Net bij Ad gekeken (die op 'mijn plekje' was) en nu bij jou ook. En dan dreigt Loes ook nog met een blogje. Ik mag dus wel opschieten met het bewerken van mijn foto's! Ik heb er lang niet zoveel werk van gemaakt als jij en kan dus niet aan deze foto's tippen. Je als vanouds uitgebreide verhaal volgend worden de foto's steeds fraaier. Nr 1, 14, 17, 18 en vooral nr 19 (er hoeft niet altijd een jonkie op te staan!) vind ik de mooiste qua kleur en belichting. Op deze foto's zijn bovendien de kleintjes ook nét goed van maat, niet meer zo piepklein. Je inspanningen (ik moet er niet aan denken) zijn weer niet voor niets geweest.
    Groet, Dick

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Wát een serie! Je hebt er niet voor niks zoveel tijd een aandacht ingestoken, René.
    Mooie standpunten (zo te zien kon je behoorlijk dichtbij komen), soms fantastisch ochtendlicht (maar foto 22 vind ik ook super) en steeds mooie actie of aandoenlijk bedelende jongen.
    Beeldschoon!!

    Hartelijke groet, Corrie

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Hoi René,
    Het is opnieuw een boeiende, makkelijk lezende beschrijving van je inspanningen geworden. Mede hierdoor heb ik het idee dat deze plek voor mij met een lens van 100-400 mm niet echt aantrekkelijk is. Maakt niet uit, het is via jouw verslag ook heel mooi te volgen hoe je tot het eindresultaat gekomen bent. Natuurlijk is het geen verrassing dat het vroege ochtendlicht het mooist is. Vroeg opstaan moet je er dus voor over hebben, maar het loont ontegenzeggelijk. Ik vind het hoe dan ook een schitterende serie die ik met veel plezier bekeken heb.
    Groet, Kees

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Geweldig weer hoe jij beschrijft hoe je tot deze prachtige foto's bent gekomen. Zo aandoenlijk die vogeltjes met hun opengesperde verwachtingsvolle bekkies. Wederom zijn het stuk voor stuk foto's waar ik alleen maar van kan dromen. Ik heb weer genoten van je blog!

    groetjes van Ank

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Prachtig. Lijken wel de vlotjes die ikzelf in de kijker had...

    Groet,
    Gerrit

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Hoi René.
    Getver! Ik ben blij dat ik eerst mijn blogje had gepubliceerd over deze zwarte sterntjes...want dit is wel heel erg mooi!!!
    Ik hoef ook niet een favoriet eruit te pikken, niet te doen. Heerlijk wel -tig keer bekeken, gelezen en weer bekeken en uiteraard zo groot mogelijk. Waanzinnig mooie platen. Het middelste stuk, daar heb je het mooiste licht. En wat prachtig al die voermomentjes, open bekjes, aanvliegende ouders en leuk bengelende rode pootjes....super gedaan.Heel herkenbaar dat je ogen te kort kwam en niet wist waar je de camera op moest richten. Alles ging snel en veel en vaak, haha! Uiteraard proef ik weer helemaal de sfeer van die locatie, maar jij hebt er wel het beste uit gehaald, Chapeau!
    Groetjes,
    Maria

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Wow, wat een prachtige serie heb je weer gemaakt René.
    De 1 nog mooier dan de ander.
    Ze kunnen zo in een tijdschrift.
    Groetjes Tinie

    BeantwoordenVerwijderen
  14. prachtige serie, en een heel verhaal erbij.
    Al zat het misschien niet mee wat afstand en licht betreft, je hebt zoveel mooie momenten, dat het bij elkaar toch een superserie is geworden. Ik zou helemaal blij zijn als ik met dit soort platen thuis kom..
    groetjes Ghita

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Pffffff......... hier sla je toch werkelijk groen van uit amaiiiiiii!!!!!
    Echt een topserie van deze kleine zwarte sterns. ik had bij Maria al hele mooie platen voorbij zien komen en ook nog op een ander blog. Hier zie ik dan ook de ene na de andere plaat die behoorlijk wat ohhhhh's en ahhhhh's uit mijn mond doen ontsnappen. Mijn complimenten René.

    Groetjes,
    Helma

    BeantwoordenVerwijderen

http://blogging.nitecruzr.net/2013/03/the-lightbox-image-display-option.html