"Als je ergens niet bent, ben je óf te vroeg, óf te laat."

Wijlen Johan Cruijff (r.i.p.)

dinsdag 17 november 2020

Schuilhutfotografie

 

Tjiftjaf

Ik heb in  mijn blogs al vaker laten weten, dat ik erg graag uit een schuiltent/hut fotografeer.
Jaren terug kon ik op die manier al mooie series maken van diverse soorten lastig te 
fotograferen vogels zoals Dodaarzen, Watersnippen en Nonnetjes.
Ook de IJsvogels heb ik vanuit dit soort hutjes kunnen fotograferen.
De ene keer dankzij hutjes gemaakt door DE hutjesbouwer bij uitstek: Ton Döpp
en de andere keer door iets dat ikzelf geplaatst heb.

IJsvogel

Waterral

In 2011 kreeg ik een gouden tip over een prachtige hut in Amsterdam waar je IJsvogels
van heel dichtbij kon fotograferen. Dat was nog in de periode dat digitale natuurfotografie
nog niet zo bij het hele grote publiek in trek was en je kon toen gewoon
iedere dag naar die hut en dan was de kans heel klein
dat er iemand anders in zat.

Maar een paar jaar later begon Han Bouwmeester met het opzetten van
"commerciële" fotohutten en dat veroorzaakte een sneeuwbaleffect.
De natuurfotografie nam in die periode een enorme vlucht en daarmee 
ook de opkomst van allerlei fotohutten door het hele land.

Aan de ene kant prachtig voor heel veel mensen, omdat iedereen dan soorten
kan fotograferen, die normaal gesproken onbereikbaar zijn.
Goed nieuws ook voor de natuur, omdat dit er toe bijdraagt dat er
niet door allerlei mensen door bossen heen gerost wordt om 
een bepaalde soort te kunnen platen.
Aan de andere kant haalt het wel de romantiek een beetje weg.
Ik heb bv heel lang gezocht naar een plek waar ik een Havik uitgebreid 
op de foto kon zetten. Diverse plukplekken heb ik gevonden en geprobeerd
om daar een schuilplekje bij te maken of dat ik
dagenlang een paar uur in een slootje lag om IJsvogels te fotograferen.

Nu kun je dus gewoon een hut reserveren en daar in een heerlijke
stoel onderuit gezakt af te wachten wat er voor de lens verschijnt.
Fantastische mogelijkheden natuurlijk, maar het is wel een beetje jammer
dat je dan de mooiste soorten zomaar in je schoot geworpen krijgt.

Voor mij is namelijk de voldoening veel groter, wanneer je
ergens ontzettend je best voor moet doen en daar dan enorm veel uren
in moet steken, als je dan eindelijk die ene foto maakt.

Maar het is natuurlijk wel heel lekker om regelmatig aan een tafel
plaats te nemen en de gerechten lekker naar binnen te lepelen.

Grote Bonte Specht

Dus probeer ook ik een keer of twee a drie per jaar zo'n hut te bezoeken.
In dit blog een verzameling beelden van drie van dat soort bezoekjes.
Eentje daarvan was nog in oktober 2019 en twee waren ergens in 2020.

Het grote nadeel van hutfotografie is dat de meeste in een bosachtige omgeving liggen
en dus dezelfde soorten vogels aantrekken. Ook zijn bijna alle vijvers voor die hutten
op min of meer dezelfde wijze aangelegd. De beelden vanuit die hutten zijn
dus allemaal een beetje gelijk aan elkaar. 
Een paar hutten liggen in een ander biotoop, maar die zijn in principe
te ver van mijn woonplaats vandaan. Ik ga geen twee uur reizen om naar zo'n hut te gaan.

Maar een dagje in zo'n boshut zitten, is ook gewoon genieten van de natuur
en het blijft toch spannend of er iets bijzonders voorbij komt.
Ik had vorig jaar het geluk om als eerste een Boommarter te fotograferen
in hut2 van DJ te Pas in Huizen.

Koolmees

Het zijn echter de "gewone" soorten zoals Kool- en Pimpelmezen die
altijd de boventoon voeren op dit soort plekken.
De uitdaging is dan om er toch iets bijzonders van te maken en
dat valt nog niet mee.

Vaak is er te weinig licht om vliegbeelden te maken
en het maken van vliegbeelden van kleine vogeltjes is al zo lastig.
Dan is het maar proberen om een zo'n mooi  mogelijke spiegeling te vangen.

Koolmees

Een andere en makkelijkere manier om een andersoortige, vogelhutfoto te maken,
is het gebruik van eigen attributen.
In dit geval een uitgebloeide Zonnebloem die vol zit met zaden.
Deze was meegebracht door degene met wie ik die dag samen in de hut zat,
maar is zeker iets dat ik ook in de toekomst nogmaals zal herhalen.

Het grappige was dat deze pas aantrekkelijk werd, toen het voer in de bakjes op was.
Dit soort vogeltjes gaan dus heel slim eerst voor de makkelijke voedselbronnen.

Pimpelmees

Een stuk minder algemeen is de Zwarte Mees.
Deze lijkt erg op de Koolmees, maar is een stuk minder uitbundig gekleurd.

Zwarte Mees

Een andere standaard-bosvogel die steevast bij dit soort fotohutten te vinden is,
is de Grote Bonte Specht. Op zich natuurlijk een prachtige vogel, maar
nadat je deze al een keertje of tig op de foto hebt gezet,
gaat de aantrekkelijkheid er wel een beetje af.

Maar als het rustig is voor de hut, dan wint de Grote Bonte Specht toch
al snel weer een stukje aantrekkelijkheid terug.

Grote Bonte Specht

Nou duiden die groene mosranden natuurlijk duidelijk op een fotohut,
dus probeer je het dan maar met een houding die je niet zo vaak op een foto ziet.
In mijn ogen een mooi plaatje, maar het blijft een echte fotohutfoto.

Ergens in 2011 vond ik na lang zoeken een klein fotohutje op de Veluwe.
Dit hutje was bekend bij een select groepje en daarom kon je in meestal
makkelijk plaatsnemen in dit hutje.
Als je in die tijd zo'n foto als hierboven liet zien, dan was iedereen
enthousiast. Maar toen dit hutje bekender werd en vele malen gekopieerd
op allerlei plekken in Nederland, werden dit soort foto's gemeengoed en
normaal en dus een beetje saai.

Maar gelukkig worden de hutjes ook bezocht door soorten die
niet zo algemeen zijn en die je dus niet regelamtig voorbij zit komen 
in blogs of andere social media.

Sperwer

De Sperwer is daar een voorbeeld van.
Ten eerste komt deze vogel niet af op de aangeboden prooidieren, die 
gebruikt worden door een aantal huteigenaren.
Ten tweede is dit een zeer schuwe vogel en is deze bij
het minste geringste onraad weer vertrokken.

Als ik in een fotohut ben, dan ga ik in principe twee keer op zo'n dag naar buiten.
Natuurlijk bij aankomst om de setting in orde te maken en te voeren en
soms een keertje in de middag om eventueel bij te voeren.

Voor de rest blijf ik in de hut om verstoring te voorkomen.
Roofvogels kijken namelijk vaak van een afstandje eerst een hele tijd
de kat uit de boom en komen dan pas voor de hut.

Zo ook bij bovenstaande Sperwer.
Ineens zat deze in de vijver en bewoog ik net te vroeg en was de Sperwer direct weg.
Maar het bad trok toch erg aan en een half uur later was de vogel terug.
Doodstil afwachten dan en pas na een minuut of 2 had ik het idee,
dat de Sperwer op z'n gemak was.
Heel voorzichtig een eerste foto maken en weer afwachten.

Het fotograferen van dit soort vogels is dus ook voor een groot deel afhankelijk
van het gedrag van de mensen die zich in de hut bevinden.

Middelste Bonte Specht

De Grote Bonte Specht is een vogel die bijna constant voor de hut aanwezig,
maar andere spechtensoorten zijn een stuk zeldzamer.
Maar bij een paar boshutten wordt wel met enige regelmaat de
Middelste Bonte Specht gezien.

Omdat deze toch wel (vooral op wat grotere afstand) lijkt op de Grote Bonte Specht, 
gebeurt het weleens dat je te laat door hebt dat het een Middelste is.
Tijdens mijn laatste bezoek aan een hut, was ik een beetje ingedut omdat
er weinig te zien was en had ik dus te laat door dat
er een Middelste Bonte Specht zich eventjes liet zien.

Bij  het bezoek aan een hut in oktober 2019 had ik het echter direct door.

Middelste Bonte Specht

Een andere veel voorkomende bezoeker van de voerplekken bij zo'n hut
is natuurlijk de Boomklever. Een heel irritant vogeltje om te fotograferen.
Allereerst is de vogel enorm beweeglijk. Heb je net je camera gericht 
en scherpgestelt, dan is de vogel er alweer vandoor.
Of je hebt hem lekker in het vizier en dan heeft de vogel
1 of meerdere zonnebloempitten in zijn snavel.
En dat is nou hetgeen dat je probeert te vermijden.

Boomklever

Maar de Boomklever komt ook wel heel regelmatig voor de hut en ook nog
eens regelmatig op ongeveer dezelfde plekken.
Dus als je een beetje je best doet, moet het lukken om een aardige foto 
te maken van de lastige Boomklever.

Boomklever

Een andere vogel die zich voor sommige hutten regelmatig laat zien is de Appelvink.
Voor mijn gevoel wordt de Appelvink steeds algemener.
Ik kan mij nog goed herinneren hoe erg ik vroeger (zo'n 8 jaar geleden) mijn best moest
doen om überhaupt een Appelvink in een boomtop te kunnen zien.

Ik weet nog goed dat ik in 2013 mijn geluk niet op kon
toen ik een Appelvink op een voedertafel in een tuin kon platen.
Wat een geluksmomentje was dat toen.
Daarom kijk ik dus ook een beetje met gemengde gevoelens naar 
al die fotohutten. Hoewel het natuurlijk geweldig is om al die soorten zo
makkelijk en prachtig voor je camera te krijgen.

Maar ja, de Appelvink dus.
Het mannetje op een mooie manier fotograferen is natuurlijk het ultieme doel,
maar ik ben aan het proberen om van allerlei soorten ook bv de jongen te fotograferen of
de vogels in een bepaald soort kleed.

Jonge Appelvink

Begin september ben ik in een vogelhut waar ik opeens twee jonge Appelvinken
op de setting zie. Omdat ik eerst een mannetje dat net uit de rui was, had gefotografeerd,
zag ik niet direct dat het jonge Appelvinken betrof. Maar de vlekken op buik en borst
lieten verder geen ruimte voor twijfel.  Hele jonge vogels, die buiten het nest gevoerd worden,
had ik al eerder voor de lens gekregen, maar een vogel van deze leeftijd nog nooit eerder,

Jonge Appelvink

Toch altijd leuk zo'n primeurtje, hoewel het natuurlijk niet spectaculair is.
Maar je moet je iedere keer terdege beseffen, dat het toch niet altijd kermis is bij zo'n hut.
Soms heb je het geluk dat je niet kan kiezen, wat je moet fotograferen en
soms is het een beetje beelden bij elkaar schrapen.

Appelvink in overgangskleed

Ik vind het altijd spannend worden als ik een vogeltje voorbij zie komen,
die ik niet 1,2,3 thuis kan brengen. Dan blijft het een beetje spoken,
van wat ik nou eigenlijk gezien heb.

Nadat de jonge Appelvinken verdwenen zijn,
ploft er opeens een klein vogeltje in de vijver.
Voordat ik goed kan zien wat het is, is de vogel alweer verdwenen.
Verschillende mogelijkheden gaan door mijn hoofd en ik vermoed
dat het een Fitis of een Tjiftjaf was.

Het blijkt echter een terugkerende gast te zijn deze dag.

Tjiftjaf

Na een lang bad neemt het vogeltje plaats op een tak en
wappert zich droog. Ook weer zo'n soort die niet echt spectaculair is,
maar wel leuk om eens op deze manier voor de lens te krijgen.

Tjiftjaf

En dan maak je natuurlijk ook een echt fotohutplaatje
met een mooie spiegeling.
Ik kan zeggen dat dit nog niet meevalt,
als de vogel op een paar meter afstand zit en je
met een vaste 300mm lens fotografeert.

Goudhaan

Het kleine grut is vaak wel een uitdaging,
omdat de lichtomstandigheden in zo'n boshut vaak niet ideaal zijn.
Goudhaantjes zijn ook zeer beweeglijk en met 1/160ste moet
je geluk hebben, dat ze net even een seconde of 2 stilzitten.

Groenlingen

Medio september bezoek ik een hutje op de Veluwe waar een mooi groepje Groenlingen
zich een paar keer laat zien. Groenlingen zijn vaak agressief tegen elkaar en
dan vliegen ze al vechtend omhoog. Het speelde zich allemaal af op een te kleine afstand
en jammer genoeg was er ook te weinig licht.

Ik moest het dus doen met een plaat van deze schreeuwende en een terugdeinsende vogel. 

Roodborst

De Roodborst is ook zo'n vaste bezoeker van fotohutten in het bos.
Een prachtige vogel die ik meestal links laat liggen.
Als er echter niet zoveel anders te fotograferen valt,
ga ik mij toch maar bezig houden met dit soort vogels.

Roodborst

Ook hier zit er niets anders in dan een mooie spiegeling op te zoeken.

Bij een aantal boshutten zijn de Eekhoorns een attractie.
Ik kan uren kijken naar Eekhoorntjes. De diertjes zijn enorm
nieuwsgierig en ondernemend. Het leukste is om hazelnoten zodanig
te verstoppen, dat de Eekhoorns ze wel weten te vinden,
maar er een beetje hun best voor moeten doen.

Eekhoorn

Eekhoorns zoeken systematisch de verstopplekken af voor de hut.
Het liefst fotografeer ik Eekhoorns wanneer ze in hun wintervacht zitten.
Dan hebben ze van die mooie harige pluimpjes op hun oren en
dat geeft ze een extra uitdrukking.

Eekhoorn

Hoewel het niet echt natuurlijk toont, is het ook leuk om een walnoot aan te bieden
aan de Eekhoorns. Zo'n grote noot heeft een enorme aantrekkingskracht op
de speelse diertjes. Een Walnoot midden in de vijver is
geen enkel probleem voor de Eekhoorn.

Het nadeel van het maken van een foto van een Eekhoorn die
de walnoot uit het water haalt is dat je het in mijn geval maar twee keer kunt doen.
Om namelijk verstoring van de omgeving zoveel mogelijk te voorkomen,
leg ik aan het begin van de ochtend een walnoot neer en
dan pas weer eentje bij het bijvoeren in de middag.

Eekhoorn

Een hazelnoot staat natuurlijker, maar zo'n grote walnoot is wel leuker voor de foto.
Dit had ik al eeerder gedaan in een hut in Drunen en de Eekhoorns daar,
waren duidelijk meer gewend aan een walnoot in het water, dan de Eekhoorn op deze plek.

Deze Eekhoorn sluipt voorzichtig naar de noot, ruikt er uitgebreid aan en
pakt hem dan voorzichtig op. 
Zowel de eerste als de twee keer keurt de Eekhoorn de walnoot en
pas nadat hij overtuigd is van de kwaliteit, wordt de noot meegenomen
en ergens anders opgegeten.

Eekhoorn

Als laatste een paartje dat je ook niet vaak voor de lens krijgt.

Zwartkop (vrouw)

In het voorjaar is de Zwartkop makkelijk te herkennen aan de zang.
Het goed op de foto krijgen van deze soort is nog behoorlijk lastig.
Meestal zitten ze dicht in de begroeiing en laten ze zich
maar spaarzaam vrijzittend zien.

Zwartkop (man)

In de hut waar ik begin september was, liet dit paartje Zwartkoppen
zich een paar keer heel mooi bekijken.
Eén van de weinige vogelsoorten, waarvan ik het vrouwtje mooier gekleurd vind dan het mannetje.
Het mannetje is toch een beetje saai met al dat grijs, terwijl het 
bruin van het vrouwtje een stuk zachter oogt.

Ook in het volgende blog zijn de hoofdpersonen 
gefotografeerd vanuit een hut.
De hoofdrol is dan weggelegd voor wat in mijn ogen 
de mooiste roofvogel van ons land is.

De Havik

Tot de volgende keer,
René

10 opmerkingen:

  1. Hoi René,
    Ik heb weer genoten van je blog, je kan inderdaad de mooiste foto's maken vanuit een schuilhut, ik heb ook een paar keer in een hut gezeten, maar nu met de corona heb ik het afgezegd, ik zou met een ander meegaan.
    De eekhoorns vind ik echt geweldig, ik ben ook gek op ze, als we met vakantie zijn hoop ik altijd dat we ze zien en meestal lukt dat ook wel, maar om ze dan ook nog te fotograferen komt wel iets meer bij kijken.
    Groetjes Irma

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hoi René,
    Wat een mooie opnames zijn dit. Echt fantastisch om zoveel soorten vogels voorbij te zien komen.
    Allemaal heel bijzonder gefotografeerd in een mooie omgeving op een tak of zelfs met een fraaie weerspiegeling erbij.
    Die middelste bonte specht vind ik helemaal te gek. Prachtig die pose en die kleuren. Je laatste van die havik mag er ook wezen hoor. Kortom weer een top blog. Super gedaan.

    Groeten, Marco

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ja René dit is geweldig wat een geduld en wat een super resultaat

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Prachtige opnamen Rene.
    Dan is zo'n schuilhut toch wel erg fijn.
    Ik heb genoten van deze mooie serie.
    Groetjes Tinie

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ha René,
    je moppertekst heb ik grotendeels overgeslagen, maar van je foto's heb ik weer volop genoten.
    En dan vind ik de spiegelbeelden wel het mooist, met name de tjiftjaf, foto 1 en 19. En die eekhoorn natuurlijk; alleen daarvoor zou ik volgend jaar ook wel weer eens naar een fotohut willen.

    Hartelijke groet, Corrie

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Hey René,

    het is ook leuk om af en toe vanuit een fotohut te fotograferen en het is ook echt zoals je zegt. Je ziet het vaak al aan de setting maar een mosrand hoeft niet altijd bij een fotohut te zijn want de waterpartijtjes die we hier hebben zijn ook wel omringd met mos.
    Een middelste bonte specht fotograferen is dan voor mij bij uitstek vanuit een fotohut maar liever doe ik net als jij geduld opbouwen en in de vrije natuur op zoek gaan naar vogels en anderzins. Nu is het wel zo dat ik zowaar een keer een sperwer zag badderen en daarvoor heb ik in de bo9sjes echt heel veel muggenprikken (met bulten) bij opgelopen arghhh... Naderhand had ik inderdaad liever in een hut gezeten voor dat soort beelden hhahahaha....
    Maar de foto's die je hier laat zien zijn ook echt mooi met soms lekker rustige achtergronden.
    De tjiftjaf en de roodborst met de weerspiegeling zijn echt heel mooi, maar ook van de eekhoorn heb ik genoten.
    Werkelijk alle platen zijn meer dan dan mooi die je heir laat zien.

    Groetjes,
    Helma

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hoi René,

    Het was voor mij een feest van herkenning om de tekst bij dit blog te lezen. Het is zeker zo dat al die speciale fotohutten, los van het commerciële aspect, het maken van een mooie natuurfoto een stuk vergemakkelijkt hebben. In die zin denkt ik ook wel eens terug aan de tijd dat je er echt veel moeite en research in moest steken om zo'n foto te kunnen maken, terwijl ik nu wel eens mensen in zo'n hut tref die bij wijze van spreken het verschil nog niet weten tussen een pimpelmees en een koolmees, terwijl ze toch best aansprekende foto's maken. En daar doet de ontwikkeling van de apparatuur natuurlijk ook een duit in het zakje. Aan de andere kant is het zo dat je door het jarenlange veldwerk zoveel expertise opdoet, dat je ook daar je weg weet te vinden en door de ethologie die je hebt opgedaan het voorspelbaar is wat er gaat gebeuren.
    Ook de verminderde aandacht die 's-middags in zo'n hut optreedt is herkenbaar evenals het bezig gaan met soorten waar je normaal niet echt voor warm loopt. En verder de uitdaging met een 300 mm. vast brandpunt wat soms lastig is, maar aan de andere kant leer je dan wel het uiterste uit je materiaal te halen.
    De foto's dan: kortom hele leuke resultaten met veel soorten in enkele sessies, waarvan het mij zelfs in een fotohut nog niet gelukt is om een middelste bonte specht te fotograferen. Fotografisch gezien misschien niet de mooiste foto's van dit blog, maar voor mij wel de meest aansprekende. Alle inlandse spechten, behalve de draaihals, heb ik meerdere malen voor de lens gehad, maar de middelste staat nog steeds hoog op mijn wensenlijstje. Over de draaihals nog maar niet gesproken.

    Groeten,
    Ad

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Hoi Rene
    ik sta steeds met bewondering hoe mooi jij die vogels op de foto weet te zetten erg mooi,
    groetjes Herman.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Hallo René,
    Van zo'n ervaren vogelfotograaf als jij kan ik mij wel voorstellen dat je gemengde gevoelens hebt bij het bezoek aan fotohutten. Als je wat aan de setting kan veranderen denk ik dat je toch wel een eigen stempel op de platen kan drukken. Vijvers zijn ideaal voor het maken van bijvoorbeeld badfoto's en voor het maken van foto's van eekhoorns die op zoek zijn naar noten. Ik ben er zelf nog niet zo vaak geweest dat ik op de hutten uitgekeken ben. Ik ben in ieder geval blij dat ik daar een aantal soorten heb gezien die ik in de vrije natuur niet zo makkelijk kon waarnemen.
    Wat de foto's betreft is het weer knap werk wat je laat zien. Dat je er het meest van geniet als je ze vanuit een eigen tentje hebt gemaakt snap ik. Je hebt er al eerder prachtige voorbeelden van laten zien.
    Groet, Kees

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Hoi René.
    Ik had natuurlijk al een paar keer gekeken naar deze foto's met de nodige oh's en ah's!! Prachtige platen hoor!
    Bijzondere soorten zijn voor mij toch wel de Middelste bonte specht, echt lekker als je die zo kunt fotograferen.
    Maar ook de ruziënde groenlingen, en de openingsfoto van de tjiftjaf en die roodborst zo met die spiegeling is prachtig. Ik val natuurlijk voor je eekhoorntjes zo leuk! En geheel met je eens dat vrouwtje zwartkop mooier is dan het mannetje, maar de foto's zijn allebei prachtig. Ik pik er maar wat uit hoor, want alles is heel mooi.( ondanks dat je in een hut zit) Natuurlijk is de zwarte mees ook een hele fijne soort en de foto top. Helemaal te gek is natuurlijk die jonge appelvink, pfft wat leuk! Daar kun je ook mee thuiskomen. Moet ik het dan nog hebben over de sperwer? of nog erger die Havik? Wat een gruwelijk mooie platen zijn dat!
    Groetjes,
    Maria

    BeantwoordenVerwijderen

http://blogging.nitecruzr.net/2013/03/the-lightbox-image-display-option.html