De Zwarte Stern

Zwarte Sternen

In 2019 kreeg ik een tip over een plek waar je mooi Zwarte Sternen kon fotograferen.

Nou is er een algemeen bekende plek, waar veel fotografen op afkomen,

maar daar zitten de vogels te ver weg naar mijn zin.

De kolonie waar ik attent op gemaakt wordt, bevindt zich in een klein natuurgebiedje

en daar worden al jaren vlotjes in twee sloten gelegd door vrijwilligers.

De Zwarte Sternen zijn mensen gewend, want er loopt een wandelpad naast.

Dit is echt zo'n plek waar je ieder jaar wel even wilt kijken en fotograferen.

In 2020 gooide Covid roet in het eten, maar in 2021 ben ik wel een

ochtendje langs geweest.

Het is betrekkelijk dichtbij mijn huis, maar nog net even te ver

om regelmatig de boel te verkennen.

Gelukkig is mijn alwetende bron ook regelmatig op die plek te vinden

en word ik vanuit de eerste hand op de hoogte gehouden.

Medio juni krijg ik het bericht dat er al aardig wat broedsels uitgekomen zijn

en dat er volop gevoerd wordt.

En wat misschien nog wel belangrijker is (fotografisch gezien),

is dat de dichtsbijzijnde vlotjes geen gaas bevatten en

dus heel goed fotografeerbaar zijn.

De vlotjes in de andere sloot zijn bedekt met gaas en

dat schijnt te zijn om de daar losgelaten waterschildpadden van de vlotjes te weren.

Zwarte Sternen

Wanneer je hier op de eerste rang wilt zitten, moet je zeer vroeg aanwezig zijn.

De zon komt op om 5:19 uur op de 16de juni en dus is het zeer vroeg opstaan.

Het aantal goede plekjes aan de waterkant is zeer beperkt.

Twee mensen kunnen de best mogelijke plek innemen en dan

zijn er een stukje naar links en naar rechts ook nog twee a drie plekjes,

waar je een laag standpunt in kunt nemen.

Alleen is de achtergrond vanaf die plekken minder mooi.

Zijn die plekken bezet, dan moet je vanaf het wandelpad fotograferen

en dat standpunt is voor mij gewoon te hoog en niet mooi genoeg.

Maar wanneer ik aankom, zie ik geen andere auto's geparkeerd staan en

weet ik dat ik de eerste ben en is de beste plek voor mij.

Hoewel er hier best veel mensen komen,

raken de vogels daar niet van overspannen.

Dan blijkt uit het grote broedsucces dat hier al jaren gehaald wordt.

Wanneer je aankomt, wordt je wel even aangevallen door de Sterns,

maar zodra je gaat zitten en je klein maakt, is dat over.

Zwarte Stern

Het belooft een mooie dag te worden en dat betekent snelle sluitertijden.

Dat heb je wel nodig, wanner je de voedseloverdrachten goed wilt fotograferen.

Dat gaat namelijk zo ontzettend snel, dat je genoeg licht moet hebben.

Het allerbeste moment van de ochtend, is wanneer de zon net het dichtsbijzijnde

vlotje beschijnt. Dat moment duurt maar kort en je hoopt dat er

op dat moment net gevoerd wordt en dat de oudervogel dan ook

net vanaf de juiste kant aankomt vliegen.

Deze ideale omstandigheden komen slechts af en toe op het juiste moment samen.

Jonge Zwarte Sternen

Een foto die ik graag wilde maken, was van meerdere kuikens samen,

die goed zichtbaar zijn.

Het duurde even, maar om 07:32 uur was daar eindelijk mijn kans.

Eén van de ouders laat horen dat deze in aantocht is met eten en de

drie kuikens reageren direct.

Ik had hier het geluk dat ze ook nog eens op volgorde van grootte zich oprichten

en met wijd opengesperde bekkies begonnen te bedelen.

Op deze foto kun je mooi zien, dat de eieren niet allemaal tegelijk uitkomen,

maar dat de Zwarte Stern direct begint met broeden, zodra het eerste ei gelegd is.

Zwarte Sternen

In zo'n kolonie is ontzettend veel te zien.

Oudervogels vliegen af en aan met voedsel, maar het meeste speelt zich 

te ver weg af en daar kan ik met mijn apparatuur geen chocolade van maken.

De drie vlotjes die het dichtsbij liggen, geven echter genoeg kansen.

Het eerste vlotje herbergt drie kuikens, die naar schatting een week uit het ei zijn.

Het tweede vlotje bevat 1 kuiken en die is zo te zien pas een dag of 2 a 3 uit het ei.

De ouders komen het jong ook regelmatig warm houden.

Het derde vlotje bevat drie kuikens die al wat ouder zijn.

Die zijn toch al minstens tweeenhalve week oud.

Het aantal kuikens dat overleefd is afhankelijk van het voedselaanbod.

Tijdens zo'n ochtendje fotograferen zie je van alles in de keeltjes verdwijnen.

Opvallend veel regenwormen (zoals hierboven), maar ook libellen, juffers, visjes,

motten, nachtvlinders en allerlei andere soorten insecten.

Het zijn net vuilnisbakkies die kleintjes.

Zwarte Sternen

Het allerleukste om te fotograferen zijn natuurlijk de voedseloverdrachten.

En dat valt nog niet mee kan ik je vertellen.

Het gaat namelijk zo ontzettend snel, dat het iedere keer weer

voorbij is wanneer je op het verkeerde moment met je ogen knippert.

Gelukkig helpen de kuikens aardig mee.

Wanneer 1 van de ouders met eten aankomt vliegen,

reageren de kuikens al van te voren op roepjes van de ouders.

Wanneer je wat langer zit, leer je ook de roepjes van de

diverse oudervogels onderscheiden.

Dan is het de camera richten op de kuikens en op het juiste moment

de camera laten ratelen.

Dan is het hopen dat de oudervogel van de juiste kant aankomt vliegen,

maar normaliter houd je met deze tacktiek een aantal leuke platen over.

Zwarte Stern

En met genoeg licht kun je ook wat vluchtfoto's maken van de volwassen exemplaren.

Zwarte Stern

Zwarte Sternen

Het nadeel van zonnig weer is natuurlijk dat het licht al snel te hard wordt.

Rond 09:00 uur geef ik het op, want er moet natuurlijk ook nog gewerkt worden.

Wanneer ik 's avonds de foto's bekijk, begint het direct weer te kriebelen 

en besluit ik om de volgende dag nog een keertje te gaan.

De weerverwachting is een beetje bewolkt weer en dat

heb ik graag tijdens het fotograferen.

De volgende ochtend weer vroeg op,

maar ik ben deze keer net iets later op de parkeerplaats.

Ik heb de auto nog niet stilgezet of een tweede auto komt de parkeerplaats oprijden.

Oei, dat wordt opschieten om het beste plekje te bemachtigen.

Maar de persoon in de tweede auto maakt niet heel veel haast en

dat geeft mij tijd om mij rustig te installeren.

Wanneer ik zit, komt de andere persoon langs mij lopen,

zegt goedemorgen en loopt door naar de tweede sloot.

Maar de stem en gedaante komt mij zeer bekend voor en ik roep dan

ook de naam van de man.

Het is Kees met wie ik niet lang hiervoor in een hut weidevogels heb gefotografeerd.

Het werd weer een gezellige ochtend.

Zwarte Sternen

Wanneer de zon de vlotjes nog niet beschijnt, is het maken van goede foto's een stuk lastiger.

Door de trage sluitertijden is de snelle voedseloverdracht niet zo makkelijk te fotograferen.

Het is een beetje schieten op een mug met een kanon,

maar als het lukt dan krijg je wel heel mooi dynamiek in de foto.

Door de lange sluitertijden wordt het beeld namelijk niet "bevroren", 

maar krijg je die fijne beweging in de vleugels.

Wegens het gebrek aan licht, wordt het geheel wel wat koeler qua kleuren.

Zwarte Stern

Het zou wisselend bewolkt worden, maar er wordt weinig gewisseld.

Jammer voor Kees, want die had graag foto's gewild met warme kleuren,

maar ik vind de afwisseling wel prima.

Het is weer eens iets anders.

Zwarte Sternen

Wanneer ik mijn foto's 's avonds terug kijk, is het opvallend hoe vaak

er een visje aangeboden wordt.

De dag hiervoor waren het veel meer regenwormen en insecten.

Zwarte Sternen

Soms klikt de camera net op het juiste moment en legt het details vast,

die je anders vaak mist vanwege bewegingsonscherpte.

Op bovenstaande foto kun je gewoon bijna alle stekels tellen van het

tiendoornig stekelbaarsje.

Zwarte Sternen

Omdat het werk wacht, vertrek ik deze ochtend alweer vroeg naar huis.

Omdat het licht toch erg tegenvalt is die beslissing niet zo moeilijk.

Maar het blijft kriebelen, want ik voel dat er meer inzit.

Dus de volgende ochtend weer heel vroeg op.

Deze keer heb ik echter pech.

Er is iemand nog vroeger opgestaan, maar

hij heeft er geen probleem mee wanneer ik de plek direct naast hem inneem.

Ook nu wordt het een gezellige ochtend.

Ik zie ook dat hij een hele pracktische rijstzak bij zich heeft

en die heb ik diezelfde avond ook maar direct aangeschaft.

Zwarte Sternen

Ik had mij voorgenomen om mij deze ochtend iets meer te richten 

op het tweede en derde vlotje. Maar daarvoor moest ik eigenlijk het plekje hebben,

waar mijn buurman nu ligt. Dan kun je namelijk langs het eerste vlotje

fotograferen en waar ik nu lig, moet ik over het eerste vlotje heen fotograferen en

dan ook nog over het tweede vlotje.

Dat is natuurlijk funest voor het standpunt, maar ik waag mij er toch

een aantal keren aan.

Op het derde vlotje zitten drie jongen die echt een stuk groter zijn

dan de jongen op het eerste vlotje.

Er is ook een duidelijke hiërarchie aanwezig op dat vlotje.

Hoe ouder je bent, hoe groter en dus sterker.

Het gebeurt regelmatig, dat het tweede of derde kuiken een prooi krijgt aangereikt,

maar dan trekt de oudste het gewoon uit de bek van het andere jong.

Geweldig om te zien hoe er gevochten wordt om eten.

Zwarte Sternen

Maar het eerste vlotje blijft toch het meeste aantrekkingskracht

op mij hebben.

Maar als ik goed kijk, is er iets anders dan de vorige twee dagen.

Dan valt het kwartje.

Het vlotje is een kwart slag gedraaid en dat zorgt voor een 

heel ander uitzicht op het vlotje.

De kuikens zitten veel meer verstopt achter de hoge grassprieten.

In de verte zie ik een bootje liggen, dat er de dagen

daarvoor ook niet gelegen heeft.

Waarschijnlijk zijn de kleintjes de avond ervoor geringd

en is daarbij het eerste vlotje gedraaid.

Zwarte Sternen

Jammer dat het aangezicht nu anders is,

maar het zorgt wel weer voor iets andere foto's.

Het jammere is dat veel voedselmomentjes direct de prullenbak

in kunnen, omdat of het jong helemaal niet te zien is of

dat er een paar grassprieten voor het hoofdje zitten.

Zwarte Sternen

Op bovenstaande foto is goed te zien,

dat nu de korte kant van het vlotje vooraan ligt.

Het is helaas niet anders, maar het maakt het wel minder leuk nu.

Veel missers en ik kan niet goed het tweede en derde vlotje in beeld krijgen.

Dan maar weer wat vroeger naar huis, want inmiddels begint het licht

ook te hard te worden.

In ieder geval wel een leuke nieuwe facebookvriend gemaakt.

Maar we zijn er nog niet.

Drie dagen later bedenk ik mij, dat ik het nog een keertje wil proberen.

Als ik vroeg ben, dan kan ik het plekje innemen,

waarbij ik alledrie de vlotjes goed kan zien.

Dus de 22ste juni wederom heel vroeg op pad.

Ook nu blijkt weer je vroeg o moet staan voor de beste plek,

want ik zit nog geen half uur en de toeloop komt op gang.

De eerste twee hebben mazzel en kunnen een mooie plek

uitkiezen, maar nummer drie en vier hebben pech.

Je hoort ze mopperen en twijfelen om weg te gaan.

Achteraf hebben ze geen spijt dat ze gebleven zijn,

maar de gedroomde achtergronden konden ze wel vergeten.

Zwarte Sternen

Het vlotje blijkt weer een kwart slag gedraaid te zijn.

De kant die de eerste twee dagen rechts lag,

ligt nu aan mijn linkerkant.

En die linkerkant is net heel weinig begroeid en

het blijkt ook nog een voorkeursplekje te zijn van het oudste jong.

Dan komt om 06:00 uur het zonnetje door en valt alles op z'n plek.

Eindelijk dat difuse licht, wat zorgt voor softe kleuren.

Een oudervogel die van de zijkant aankomt vliegen en 

het jong dat goed zichtbaar is.

Helaas duurt het moment maar kort.

Zwarte Sternen

Terwijl 1 jong lekker in het water ligt,

krijgt het grootste jong weer al het eten.

De foto hierboven en hieronder laten zien hoe nauw het luistert.

Wanneer de ouder net verkeerd aankomt vliegen,

is het net niet wat je graag wilt zien.

Maar die kleuren maken dan weer veel goed.

Zwarte Sternen

Op een bepaald moment realiseer ik mij, dat ik een jong mis.

De 18de had ik ze alle drie nog op de foto,

maar nu (4 dagen later dus) tel ik er maar 2.

De kleinste heeft het loodje gelegd.

Te weinig voedsel of te pakken genomen door 

een reiger of een andere predator.

Zwarte Sternen

De voedselovedracht is iedere keer een fascinerend gezicht.

Allereerst is het aldoor een verrassing wat er gevoerd wordt,

maar het gaat ook ontzettend snel.

Het beginnen met bedelen van de jongen tot de daadwerkelijke overdracht is een

kwestie van 2 a 3 seconden.

De oudervogel komt pijlsnel aanvliegen en gaat vol in de remmen

en legt het voedsel in de bekkies van de jongen.

Zwarte Sternen

Afhankelijk van het soort prooi vliegt de oudervogel direct door of blijft hangen.

Wanneer de jongen heel jong zijn, landen ze regelmatig op het vlotje om te kijken

of het jong de prooi ook daadwerkelijk opeet.

Vaak leven de prooien nog en ik heb ook een aantal keren een vlinder

gezien die probeerde te vluchten.

Ze zijn echter meestal al zo beschadigd, dat ze dan blijven drijven

op het water en dan zie je die jongen met verbazing naar de

spartelende vlinder kijken.

De oudervogels blijven meestal wat langer hangen, wanneer de prooi iets groter is

en ze zeker willen weten dat het kostbare eten ook echt naar binnen gaat.

Dat gebeurt voornamelijk bij de grotere Libellen en grotere maat visjes.

Zwarte Sternen

De twee overgebleven jongen van het eerste vlotje zijn echt een heel stuk jonger,

dan de vogels op het derde vlotje.

Op het eerste vlotje zie je nog regelmatig een jong wegdommelen of

heel onwennig de vleugels een beetje strekken.

Jonge Zwarte Stern

Op het derde vlotje worden al echt vliegoefeningen gedaan.

Regelmatig zie ik er eentje een stukje opstijgen en is het al

een echte vogel aan het worden.

In een paar weken tijd van een donsbolletje naar een vogel

met een fraai verenpak.

Dit soort fenomenen maakt het voor mij zo leuk om vogels te fotograferen.

Zwarte Sternen

Op het eerste vlotje wordt nog een vlinder opgediend en het lijkt erop

dat constant hetzelfde jong het eten krijgt.

Jonge Zwarte Stern

Maar ja, probeer al die rare dingen maar eens weg te werken.

Zo'n vlinder gaat nog wel, maar een Libel is het moeilijkere werk.

Jonge Zwarte Stern

Soms is het een minutenlange worsteling om dat dier weg te krijgen.

Het zijn wel de momenten waar het andere jong profiteert.

Eindelijk ook iets te eten voor dat jong.

Ook nu wordt het licht weer te hard en iedere keer denk ik:

"Nog 1 voermomentje en dan ga ik".

Het blijft namelijk geweldig om te bekijken en te fotograferen.

Zwarte Sternen

Volgend jaar juni maar weer eens opnieuw proberen.

In een volgend blog aandacht voor wat ik in Frankrijk kon fotograferen

met oa deze:

Jan van Gent

Tot de volgende keer,

René